Por Patricia Martínez *
.
A Asemblea Xeral das Nacións Unidas instituiu o 27 de xaneiro como a data conmemorativa internacional da Memoria do Holocausto e a Prevención de Crimes contra a Humanidade desde o ano 2005. Día no que este ano 2011 a asociación galega, AGAI, encargados de enlazar a amizade galega con Israel, solicita ao alcalde de Vigo, Abel Caballero, nomear unha rúa en recordo do meu pai, o Doutor Eduardo Martínez Alonso. Sen dúbida en mellor homenaxe -e o que máis lle gustaría a el, tan vigués desde o berce- ao seu labor humanitario no salvamento de xudeus vítimas do nazismo desde España durante a II Guerra Mundial. Os miles de salvamentos daqueles que puideron escabullirse polo noso país e lograron evitar a súa terrible persecución, arroupados precisamente por xente como Lalo e a súa familia, ao amparo das costas galegas. Por iso é polo que desexo agradecer moi sinceramente esta iniciativa espontánea e emotiva ao presidente de AGAI, Pedro Gómez-Valadés en particular e aos vigueses que interveñen nesta solicitude en xeral.
.
Unha iniciativa que se engloba dentro da axuda humanitaria de maior alcance internacional da II Guerra Mundial, apenas recoñecida durante máis de 60 anos, ate que puiden contalo xa en "La Clave Embassy" (La esfera de los Libros, 2010). Un feito político e humano de alto segredo de estado, pero crucial e que puido lograrse pola particular situación xeográfica de Galicia, e a non menos particular e xenerosa actitude doutros galegos como o meu pai. Igual que a daqueles españois disposto a dalo todo polo todo en silencio e cun alto risco persoal para que miles de salvamentos estranxeiros chegasen a bo porto lonxe da persecución nazi en Europa. Accións dunha valía extraordinaria que enlazan a Galicia con Portugal ao amparo na arbitraria, pero significativa, neutralidade franquista e que os diplomáticos británicos establecidos en España tan ben souberon manexar fronte ao poderío alemán. Refírome en concreto e con moito agarimo tamén, á perigosa actividade na que se meteu o Doutor Eduardo Martínez Alonso como un novato James Bond -posteriormente recoñecidos como colaboradores do SOE (servizo de operacións especiais)- desde o seu propio territorio. E non invento nada ao comparar ao meu pai co protagonista de Goldfinger, posto que aínda se conserva no arquivo británico que deume pé a escribir o libro para contar estes feitos, a entrevista que lle fixo o propio Ian Fleming (o verdadeiro creador do James Bond de ficción) entón alto funcionario do M15 en Whitehall, recentemente chegado Lalo a Londres en 1942 escapado da Gestapo no seu país. Tampouco é casualidade que o meu pai dependese dun sector do Foreign Office denominado 055A, unha similitude descarada coa do autor británico para o seu famosísimo personaxe de ficción: o axente 007. Paralelos desfigurados dos casos que Fleming supervisou en plena guerra mundial e que posteriormente aplicou, salvando distancias de datas, situacións e nomes en clave, para unha difusión novelada de éxito internacional, por outra banda totalmente prohibido mencionalos doutra forma como membro do servizo secreto británico en activo.
.
Que en data tan destacada desexen homenaxear na súa propia terra a este valente vigués e sedutor inofensivo resúltame conmovedor. Quizais a Lalo faltábanlle 2 palmos e o porte de galán de cinema necesario para converterse nese axente 007 inventado que deu a coñecer un par de décadas despois Ian Fleming. Con todo, na vida real sobráronlle arroxo, compaixón, sentido do deber e amor aos demais para comprometerse por convicción propia e sen ningunha inclinación política concreta, como un dos primeiros e secretísimos axentes do M16 en España. Cunha dedicación exclusiva ao salvamento de xudeus perseguidos polo nazismo, aínda que estivese amparado como o simpático médico da Embaixada Británica en Madrid. Que o era.
.
Tres xeracións despois de ocorridas estas traxedias, non dubidemos que foi grazas a persoas cun forte sentido da xustiza e consideración aos demais como el, testemuñas presenciais do terror bélico, que se puxesen os medios para repudiar os aldraxes e as privacións dos seus dereitos a unhas vítimas inocentes e evitalas no futuro. Non dubidemos tampouco que estes cooperantes silenciados influíron para que cesasen os malos tratos e as mortes por motivos raciais e políticos, directamente ligados aos crimes de guerra. Por iso e grazas a xente así, hoxe podemos conmemorar o día da Memoria do Holocausto como un feito desgraciado e inesquecible pero que fará posíbel que esta clase de crimes contra a humanidade sexan irrepetíbeis. Oxalá as inxustizas daquela guerra non queden impunes e se convertan nun pasado carbonizado para sempre.
.
*Patricia Martínez de Vicente é antropóloga Social e escritora. É filla de Eduardo Martínez Alonso.
A Asemblea Xeral das Nacións Unidas instituiu o 27 de xaneiro como a data conmemorativa internacional da Memoria do Holocausto e a Prevención de Crimes contra a Humanidade desde o ano 2005. Día no que este ano 2011 a asociación galega, AGAI, encargados de enlazar a amizade galega con Israel, solicita ao alcalde de Vigo, Abel Caballero, nomear unha rúa en recordo do meu pai, o Doutor Eduardo Martínez Alonso. Sen dúbida en mellor homenaxe -e o que máis lle gustaría a el, tan vigués desde o berce- ao seu labor humanitario no salvamento de xudeus vítimas do nazismo desde España durante a II Guerra Mundial. Os miles de salvamentos daqueles que puideron escabullirse polo noso país e lograron evitar a súa terrible persecución, arroupados precisamente por xente como Lalo e a súa familia, ao amparo das costas galegas. Por iso é polo que desexo agradecer moi sinceramente esta iniciativa espontánea e emotiva ao presidente de AGAI, Pedro Gómez-Valadés en particular e aos vigueses que interveñen nesta solicitude en xeral.
.
Unha iniciativa que se engloba dentro da axuda humanitaria de maior alcance internacional da II Guerra Mundial, apenas recoñecida durante máis de 60 anos, ate que puiden contalo xa en "La Clave Embassy" (La esfera de los Libros, 2010). Un feito político e humano de alto segredo de estado, pero crucial e que puido lograrse pola particular situación xeográfica de Galicia, e a non menos particular e xenerosa actitude doutros galegos como o meu pai. Igual que a daqueles españois disposto a dalo todo polo todo en silencio e cun alto risco persoal para que miles de salvamentos estranxeiros chegasen a bo porto lonxe da persecución nazi en Europa. Accións dunha valía extraordinaria que enlazan a Galicia con Portugal ao amparo na arbitraria, pero significativa, neutralidade franquista e que os diplomáticos británicos establecidos en España tan ben souberon manexar fronte ao poderío alemán. Refírome en concreto e con moito agarimo tamén, á perigosa actividade na que se meteu o Doutor Eduardo Martínez Alonso como un novato James Bond -posteriormente recoñecidos como colaboradores do SOE (servizo de operacións especiais)- desde o seu propio territorio. E non invento nada ao comparar ao meu pai co protagonista de Goldfinger, posto que aínda se conserva no arquivo británico que deume pé a escribir o libro para contar estes feitos, a entrevista que lle fixo o propio Ian Fleming (o verdadeiro creador do James Bond de ficción) entón alto funcionario do M15 en Whitehall, recentemente chegado Lalo a Londres en 1942 escapado da Gestapo no seu país. Tampouco é casualidade que o meu pai dependese dun sector do Foreign Office denominado 055A, unha similitude descarada coa do autor británico para o seu famosísimo personaxe de ficción: o axente 007. Paralelos desfigurados dos casos que Fleming supervisou en plena guerra mundial e que posteriormente aplicou, salvando distancias de datas, situacións e nomes en clave, para unha difusión novelada de éxito internacional, por outra banda totalmente prohibido mencionalos doutra forma como membro do servizo secreto británico en activo.
.
Que en data tan destacada desexen homenaxear na súa propia terra a este valente vigués e sedutor inofensivo resúltame conmovedor. Quizais a Lalo faltábanlle 2 palmos e o porte de galán de cinema necesario para converterse nese axente 007 inventado que deu a coñecer un par de décadas despois Ian Fleming. Con todo, na vida real sobráronlle arroxo, compaixón, sentido do deber e amor aos demais para comprometerse por convicción propia e sen ningunha inclinación política concreta, como un dos primeiros e secretísimos axentes do M16 en España. Cunha dedicación exclusiva ao salvamento de xudeus perseguidos polo nazismo, aínda que estivese amparado como o simpático médico da Embaixada Británica en Madrid. Que o era.
.
Tres xeracións despois de ocorridas estas traxedias, non dubidemos que foi grazas a persoas cun forte sentido da xustiza e consideración aos demais como el, testemuñas presenciais do terror bélico, que se puxesen os medios para repudiar os aldraxes e as privacións dos seus dereitos a unhas vítimas inocentes e evitalas no futuro. Non dubidemos tampouco que estes cooperantes silenciados influíron para que cesasen os malos tratos e as mortes por motivos raciais e políticos, directamente ligados aos crimes de guerra. Por iso e grazas a xente así, hoxe podemos conmemorar o día da Memoria do Holocausto como un feito desgraciado e inesquecible pero que fará posíbel que esta clase de crimes contra a humanidade sexan irrepetíbeis. Oxalá as inxustizas daquela guerra non queden impunes e se convertan nun pasado carbonizado para sempre.
.
*Patricia Martínez de Vicente é antropóloga Social e escritora. É filla de Eduardo Martínez Alonso.
Comentarios