SORRISOS E BAGOAS

Sorrisos e bágoas

Por Josep Carles Laínez

O suplemento de cultura doutro mamut editorial, EL PAÍS, publicaba o pasado sábado unha reseña, a cargo de Juan José Tamayo, de cinco recentes libros da Junta Islámica asinados por conversos españois. En primeiro lugar, sorprende que un teólogo cristián se ocupe destas cuestións, coa riqueza que xa hai dentro das fes cristiás e a necesidade de difusión dalgunhas delas (ben liberais, por certo, como o episcopalismo estadounidense (case) ex anglicano); en segundo, chama a atención que un dos suplementos culturais por excelencia dedique tan vasto espazo a unha editorial que poucos anuncios lle incluirá nas súas páxinas e cuxos temas non son, en principio, de alcance maioritario. Sen embargo, o máis curioso de toda esta cuestión é a lingua utilizada polos autores para os seus libros e por Tamayo para a súa multirreseña: o español.Supoñamos un escenario distinto. Pensemos nun conxunto de católicos –de seguidores do Papa, vaia, nada de minúsculas Igrexas– cunha serie de ideas orixinais sobre o catolicismo. Imaxinemos, mellor, un grupo de seis ou sete persoas (tal vez algunha máis se contamos os fillos) que se dedican a escribir cousas como as seguintes:
1) A relación de Xesús con Xoán mostra ás claras que o amor predilecto do Mesías era o que se establecía entre homes; 2) O milagre de converter o auga en viño e, ao cabo dos seus días, o feito de consagralo son indicativos de que todas as celebracións relixiosas deben de rematar en borracheiras; 3) O “deixade que os nenos se acheguen a min” era unha clara mostra de que o amor non coñece idade e, neste sentido, Xesús sancionaba as prácticas gregas (lingua que, a todo isto, falaba); 4) A negación da familia implica que todo católico ten que volver as costas aos seus para construír unha comunidade de amor distinta á sanguínea… Podería seguir así ate o delirio. E ninguén podería acusalos de non estar lendo correctamente o cristianismo, pois sería unha interpretación máis, persoal e asociativa, e, como tal, interesada. Incluso se escudarían en que Xesús instituíu a figura do Papa para afirmar o seu catolicismo a ultranza (aínda que este debería de axeitarse, evidentemente, ao que eles, ou seu grupiño, expresasen).Supoñamos agora que tal corpúsculo católico existe e publica libros. O obxectivo é influír na sociedade para que a maioría de quen practican a fe católica adopte a súa visión e siga o que é a interpretación correcta da mensaxe. Pareceríanos normal, non? Ou polo menos nos parecería se empregase o español, o inglés, o francés, o alemán… o galego, o galés… Pero pareceríanos lóxico que tal mensaxe liberador, que a interpretación verdadeiramente correcta dos evanxeos, tras arduas esexeses e xogos malabares lingüísticos, que os volumes onde están as bases de “outro catolicismo é posíbel” se publicasen en árabe, en persa ou en urdú? Que fin veriamos en tal acción? Respondería a algunha lóxica expresábel?
Ese é o paradoxo deses libros e desa recesión tan bonita. Se os seus propulsores desexan que o islam se converta no que eles practican e defenden (homosexualidade, naturismo, chamanismo, estados alterados de conciencia, non ao uso obrigatorio do hiyab, democracia, tolerancia relixiosa, apertura das mesquitas aos crentes de calquera relixión, rexeitamento da violencia…), o idioma máis idóneo para dicilo non é o español (nin o inglés), senón algunha das linguas orientais que citei. É aí onde deberan incidir para transformar non unha relixión, senón toda unha cultura e unha forma de entender as relacións humanas, sociais e políticas, tan radicalmente opostas ás europeas.
Pero publicar en español non ten moito sentido, a verdade, a non ser que o fin non sexa transformar as sociedades musulmáns, senón convencer á europea de que o islam é da maneira marabillosa e falsa (aos feitos me remito) que eles propugnan. Así non haberá ningún tipo de prevención diante dos musulmáns de verdade, os que, aproveitándose da propaganda, veñan a reclamar calquera tipo de dereitos contrarios á identidade e á idiosincrasia de Europa.Recesións como a de Tamayo (castelán, cristián e teólogo) producen, ademais, tristura, pois un dáse de conta de ate que punto segue habendo candidatos a Efialtes entre nós.