Por Sal Emergui
27.01.10
.
Detrás deste home de 85 anos, amable sorriso e timidez indescritible, escóndese a incrible historia dun valente sobrevivente xudeu do Holocausto. Con espectacular precisión, Zeev Londner recorda os anos nos que gran parte da súa familia e o seu pobo foron asasinados pola maquinaria nazi. Sobreviviu loitando. Participou na resistencia do gueto. Chegou cunha pistola escondida ao campo de exterminio de Auschwitz-Birkenau e viu como o Dr Mengele decidía quen e cando se morría nas cámaras de gas. Autor de varias evasións sen éxito e un afortunado salto desde un tren en Alemaña, hoxe decidiu contalo todo a ELMUNDO.ES
"Non me gusta contar a miña historia pero é unha obriga dar o meu testemuño nun día como este", di Londner no 65º aniversario da liberación de Auschwitz-Birkenau. Naceu en 1924 na localidade polaca de Bendin e tras estalar a guerra, foi testemuña da súa primeira experiencia traumática: "Os alemáns ocuparon a cidade e concentraron a xudeus na praza central. Invitaron á xente para ver como os aforcaban. Era un neno e acórdome que, ao volver a casa, preguntei ao meu pai por que un dos aforcados facíase pis nos pantalóns". No 41 creouse o gueto de Bendin. Aínda que era moi novo, integrouse á resistencia e ate roubou unha pistola a un garda alemán. Na noite do 30 de xullo do 43, os nazis eliminaron o gueto onde vivían preto de 30.000 xudeus. A súa odisea de supervivencia tomou outra dimensión. "O 1 de agosto do 43 cheguei ao campo de Birkenau coa pistola escondida. Mengele estaba alí facendo a selección. Os vellos e nenos á dereita, onde eran amontoados en camións camiño ás cámaras de gas. Os máis novos á esquerda para traballar. Andamos 400 metros e ordenáronnos esperar. Aproveitei ese momento para esconder a pistola baixo terra", cóntanos. Se non o fixo, sería un máis do millón e medio de xudeus asasinados en Auschwitz-Birkenau. "Tiven sorte de desfacerme do arma porque enseguida rexistráronnos. Espíronnos, afeitaron todo o corpo e tatuaron o número no brazo. Puxéronnos os pixamas de presos", explica. Os nazis atoparon a pistola e ameazaron con matar a todos os presos se o dono non se identificaba.
Londner lembra que "moitos sabían que era miña pero ninguén me delatou. Estiven a piques de levantar o dedo pero grazas aos meus nervios de aceiro non fixen nada. Ese día o alemán perdoounos a vida". Ao cabo duns días, presenciou un pesadelo: "O meu pai tiña 45 anos. Tras estenderse a disentería, Mengele fixo unha nova selección. Espiu aos presos para ver quen sufría disentería que tamén afectou ao meu pai. Deixáronlles toda a noite espidos e baixo un frío mortal. Puiden chegar e ver as últimas horas do meu pai. Ao amencer, leváronlles a todos ás cámaras de gas". O destino da súa nai foi tamén dramático. Tras a guerra, Londner atopouse cunha muller que coincidiu con ela. "Contoume que a miña nai chegou a Auschwitz co meu irmán pequeno Efraim, de 9 anos. Mengele separoulles mandando o neno á morte e ela ao traballo. A miña nai negouse a separarse de Efraim e Mengele fíxolle "o favor" e aceptou que fosen xuntos cara ás cámaras de gas". Tras ver que o seu pai non saía do que os nazis chamaron "duchas para necesidades especiais" e entender que o campo era unha fábrica de morte, Londner decidiu fuxir. Mellor morrer no intento que depender do capricho de Mengele. "O meu irmán e outro prisioneiro saltamos un enreixado pero nos pillaron e enviáronnos a Auschwitz I onde por primeira vez vin o cartel na entrada: Arbeit Macht Frei (o traballo faravos libres)". Sentenciados a morte, as SS dubidaban se fusilar ou aforcar. Os tres foron destinados ao temible Bloque 11, de onde poucos saíron con vida. O Kapo díxolles en yidish: "Estades aquí só dous meses e xa intentastes escapar. Sodes uns heroes".
Grazas ao Kapo só foron castigados a volver a Birkenau. Desprovistos de medo nun lugar onde respirar era un luxo, intentou fuxir outra vez. Pero foi cazado e, como todos os presos, foi obrigado a andar tres dias na chamada "marcha da morte". Despois, foi subido a un tren a Alemaña. Quedaban poucos dias para o final da guerra e do Holocausto. Londner e os seus dous camaradas saltaron do penúltimo vagón. Estaban en plena Alemaña vestidos cos famosos pixamas de raias pero respirando por vez primeira a liberdade. Tiveron sorte. Minutos despois, a Gestapo freou o tren e fusilou a todos os prisioneiros. Tras unha semana escondidos nun bosque, topáronse cos tanques soviéticos. De aí, Londner volveu en carro ao seu Bendin natal. No ano 48, chegou ás costas do recentemente creado Estado de Israel para participar na guerra da súa independencia. 65 anos despois, máis vello pero cos mesmos nervios de aceiro, saborea o seu té con tranquilidade. "Se sobrevivín tantos momentos de perigo débese a que de neno fun boyscout", resume cun medio sorriso. Cada ano morren máis sobreviventes e aumenta o temor ao esquecemento. Londner responde: "Son optimista. Os xudeus recordamos na Pascua (Pesaj) a saída de Exipto hai miles de anos, non imos acordarnos do Holocausto?".
Comentarios