Por Pablo Pardo
.
Sabía vostede que no NASDAQ hai máis empresas israelís que compañías chinesas, europeas e indias xuntas?
Eu tampouco.
Israel adoita ser citado como un modelo de moitas cousas. Polos seus partidarios, por un modelo que debemos imitar. Polos seus detractores, por un modelo que evitar a calquera prezo. Pero sempre en cuestións políticas e de seguridade. Do que menos se falaba de Israel era como modelo económico, e menos aínda como modelo de política enerxética. Agora, por primeira vez, o Estado xudeu está a empezar a recibir encomios nese sentido. Os autores do cambio son Dan Senor e Saul Singer, que escribiron Start-Up Nation. É un libro que, para Jeffrey Goldberg, da revista 'The Atlantic Monthly', "logrou o imposible: examinar a Israel desde outro punto de vista diferente ao conflito cos árabes". Curiosamente, un dos eixos de Start-Up Nation é que o éxito económico israelí procede das súas Forzas Armadas, nas que hai poucos mandos. Noutras palabras: cuantos menos xefes, mellor, porque os xefes dan ordes e teñen 'ideas brillantes' só para xustificar a súa existencia. Outro elemento é o esforzo israelí na independencia enerxética, plasmado no seu obxectivo de ter o ano que vén unha rede con nacional de medio millón de puntos de recarga para baterías de coches eléctricos.
Eu tampouco.
Israel adoita ser citado como un modelo de moitas cousas. Polos seus partidarios, por un modelo que debemos imitar. Polos seus detractores, por un modelo que evitar a calquera prezo. Pero sempre en cuestións políticas e de seguridade. Do que menos se falaba de Israel era como modelo económico, e menos aínda como modelo de política enerxética. Agora, por primeira vez, o Estado xudeu está a empezar a recibir encomios nese sentido. Os autores do cambio son Dan Senor e Saul Singer, que escribiron Start-Up Nation. É un libro que, para Jeffrey Goldberg, da revista 'The Atlantic Monthly', "logrou o imposible: examinar a Israel desde outro punto de vista diferente ao conflito cos árabes". Curiosamente, un dos eixos de Start-Up Nation é que o éxito económico israelí procede das súas Forzas Armadas, nas que hai poucos mandos. Noutras palabras: cuantos menos xefes, mellor, porque os xefes dan ordes e teñen 'ideas brillantes' só para xustificar a súa existencia. Outro elemento é o esforzo israelí na independencia enerxética, plasmado no seu obxectivo de ter o ano que vén unha rede con nacional de medio millón de puntos de recarga para baterías de coches eléctricos.
.
Agora, Senor deulle unha volta de torca ao 'modelo israelí' ao contrapolo ao 'modelo de Dubai'. Dubai, como todos sabemos, era a xoia económica de Oriente Medio, até hai dúas semanas. O luns, nas xornadas 'The World in 2010', organizadas por 'The Economist', Senor aproveitou para lanzar as típicas soflamas alarmistas proisraelíes que levamos escoitando desde fai un lustro e que nunca se materializan ("en 2010 alguén, Estados Unidos ou Israel, atacará Irán"). Iso é moi vello. Pero, a cambio, trazou unha provocadora e interesante comparación entre Israel e Dubai. Para Senor, o modelo económico de Dubai baséase na teoría dos 'economic clusters' do gurú do management de Harvard Michael Porter. A clave desa teoría é que un país ou unha rexión debe centrarse en áreas nas que ten vantaxes comparativas e construír a súa economía sobre iso. Na miña ignorancia, é unha teoría que a min sempre me pareceu un calco sofisticado de David Ricardo e o seu eterno exemplo do viño portugués e o téxtil británico. Pero non é menos certo que na miña humilde opinión, Nassim Nicholas Taleb e o seu best-seller 'The Black Swan' non son máis que unha explicación, o máis pretenciosa posible, da regra do 80/20 de Xuran e do Principio de Pareto. (E a final de contas aí están Taleb e Porter feitos uns millonarios grazas aos seus refritos de teorías formuladas por outros, mentres un servidor está aquí escribindo no salón de casa en Logan Circle no canto de en unha mansión en Lamu, en Kenia, que é onde debería estar agora si existise xustiza neste mundo. Así que supoño que son eles, non eu, quen teñen razón).
.
Volvamos a Senor. Na súa opinión, Dubai "fracasou completamente" na creación deses 'clusters'. A economía dese país carece "de dinamismo e de novas ideas", basicamente porque "non hai cultura da innovación nin da exploración, o que demanda: 1) Tolerancia ao risco; e 2) Autocrítica". Ambos os factores, segundo Senor, "limitan a atracción de talento" Israel, segundo Senor, ten ambas cousas. E o mercado dálle a razón. Un exemplo é a cifra de empresas israelís no NASDAQ. Outro, que en 2008 Israel atraeu 2,5 veces máis 'capital risco' (entendido como 'venture capital', non como 'private equity', aínda que en España utilizamos esa expresión para referirnos indistintamente a ambas as) per cápita (é dicir, por habitante) que EEUU, e 30 veces máis que Europa.
Volvamos a Senor. Na súa opinión, Dubai "fracasou completamente" na creación deses 'clusters'. A economía dese país carece "de dinamismo e de novas ideas", basicamente porque "non hai cultura da innovación nin da exploración, o que demanda: 1) Tolerancia ao risco; e 2) Autocrítica". Ambos os factores, segundo Senor, "limitan a atracción de talento" Israel, segundo Senor, ten ambas cousas. E o mercado dálle a razón. Un exemplo é a cifra de empresas israelís no NASDAQ. Outro, que en 2008 Israel atraeu 2,5 veces máis 'capital risco' (entendido como 'venture capital', non como 'private equity', aínda que en España utilizamos esa expresión para referirnos indistintamente a ambas as) per cápita (é dicir, por habitante) que EEUU, e 30 veces máis que Europa.
.
Todo isto pasou no medio dunha crise económica mundial. E, para os amigos das conspiracións, déixenme dicirlles que, por moitos xudeus que haxa en Wall Street, estou seguro de que non investirían nin un dólar en 'capital risco' en Israel si non estivesen convencidos de que van obter retornos. Israel foi durante moito tempo un enigma para algúns economistas, porque o éxito económico dos hebreos en Occidente non era replicado no estado xudeu, onde había propensión á hiperinflación e, quitando o sector agrícola e o de Defensa (este último, favorecido polas transferencias tecnolóxicas de EEUU), a economía era pouco competitiva. Agora parece que iso pasou á Historia. Así que nun momento de crise financeira e enerxética, Israel pode converterse no modelo que Dubai quixo, e non puido, ser.
Todo isto pasou no medio dunha crise económica mundial. E, para os amigos das conspiracións, déixenme dicirlles que, por moitos xudeus que haxa en Wall Street, estou seguro de que non investirían nin un dólar en 'capital risco' en Israel si non estivesen convencidos de que van obter retornos. Israel foi durante moito tempo un enigma para algúns economistas, porque o éxito económico dos hebreos en Occidente non era replicado no estado xudeu, onde había propensión á hiperinflación e, quitando o sector agrícola e o de Defensa (este último, favorecido polas transferencias tecnolóxicas de EEUU), a economía era pouco competitiva. Agora parece que iso pasou á Historia. Así que nun momento de crise financeira e enerxética, Israel pode converterse no modelo que Dubai quixo, e non puido, ser.
El Mundo - 09.12.09
Comentarios