Editorial de The Jerusalem Post - 13.07.09
Javier Solana tivo bastante. Despois de 10 anos como representante principal da política exterior da Unión Europea, e a pesar de toda a vontade e enerxía que derramou pola paz en Oriente Medio, o físico reconvertido en diplomático diríxese cara á súa xubilación cun Irán na cúspide dunha bomba atómica, cando se solidifica o control de Hamas sobre Gaza e cando Mahmoud Abbas móstrase máis recalcitrante que nunca. O 11 de xullo, Solana pronunciou un discurso na Fundación Ditchley en Londres que saltou aos titulares. Do mesmo xeito que numerosos intelectuais e diplomáticos, Solana parece contemplar un estado palestino - cuxo establecemento baixo uns termos viables, parece encarar ao parecer as necesidades e o apoio dos israelís - como unha especie de panacea rexional global.
Lendo entre liñas, é coma se crese que conseguiría que os mullahs en Irán deterían o seu acaparamento dunha hexemonía rexional, repararían o roubo fraudulento das eleccións e deterían a procura de armas nucleares; os autócratas árabes guiarían entón as súas políticas cara á tolerancia e cara a gobernos representativos; o chiitas e os sunitas deterían a súa feroz guerra dos uns aos outros; e os kurdos, coptos e bahaíes conseguirán a igualdade. Os talibán en Afganistán liberarían á muller das súas burqas; os islamitas do norte de África deporían as armas e Al-Qaida disolveríase. E millóns de inquietos 
e alienados musulmáns en toda Europa atoparían o seu sentido de pertenza, o que permitiría que prevalecese a tranquilidade no centro das cidades do continente... E todo iso só se os palestinos teñen un estado. O marco dese Estado palestino ao que Solana fixo referencia no seu discurso de Londres inclúe os parámetros de Clinton e a Iniciativa de Xenebra. Ese marco, independentemente das súas imperfeccións, os israelís atópano, en liñas xerais, aceptable, como punto de partida para as negociacións. Era o 7 de xaneiro de 2001 cando o entón presidente Bill Clinton instou á creación dun Estado palestino contiguo na case totalidade de Cisxordania, cunha incorporación dos bloques de asentamentos a Israel e con trocos de territorio, segundo fóra necesario. Os refuxiados palestinos, asegurou, só poderían "volver" a unha Palestina non militarizada. Financiada pola Unión Europea, a chamada Iniciativa de Xenebra optaba por criterios similares, cos bloques de asentamentos que se integrarían a Israel e un estado palestino desmilitarizado. Tamén insistía en que unha solución á cuestión dos refuxiados habería que buscala en "Palestina", non en Israel. Con todo, Solana optou por ignorar o feito de que Ehud Olmert, a finais de 2008, ofrecera a Abbas unha versión turbo dos parámetros de Clinton. Abbas dixo que non, insistindo en que Israel se debía retirar ás liñas do armisticio de 1949 e permitir ser invadido demográficamente por millóns de "refuxiados" árabes. Solana referiuse de forma tanxencial no seu discurso aos asentamentos, acerca de como moitos máis xudeus viven hoxe en Judea e Samaria en comparación de cando se asinaron os Acordos de Oslo. Solana sabe que Israel e os palestinos chegaron a un acordo sobre límites permanentes, no que os asentamentos situados na parte árabe da fronteira, con toda probabilidade, serían desarraigados.
Pero foi a propensión á violencia palestina e a intransixencia a que privou aos israelís dos incentivos para abandonar eses centros xudeus. Solana, ofuscado coa súa fixación nos asentamentos e en xogar de cara á galería, non fixo nada por iluminar xenuinamente o por que a paz fica estancada. A continuación, dirixiuse a Hamas: "Gústenos ou non, Hamas ten que ser parte da solución". Punto. Nin unha palabra acerca dos principios do Cuarteto, da súa obriga de recoñecer a Israel, de pór fin ao terrorismo e do cumprimento dos anteriores compromisos palestinos. Ofreceu unha circunspecta crítica do "carácter binario -todo ou nada" da Iniciativa de Paz Árabe, que admitiu que ten que ser "matizada". Entón ofreceu unha maneira de avanzar cara á creación dun estado palestino: "unha verdadeira mediación". Desta forma presentou a necesidade de "impor unha solución e un calendario para a súa aplicación". Se as partes non van máis aló, sería o Consello de Seguridade da ONU quen esencialmente codificaría esa "verdadeira mediación" co seu sinal. O contraste das reaccións ao discurso de Solana son moi instrutivas.
Os palestinos interpretaron como creativa a solicitude de Solana de pedir ao Consello de Seguridade que recoñeza un Estado palestino -en consonancia coa súa postura maximalista- nun certo prazo, mesmo se Israel non o fai. O negociador palestino Saeb Erekat comentou: "Non nos opomos. é hora de que a comunidade internacional deixe de tratar a Israel por encima das leis dos homes". A reacción do Ministerio de Asuntos Exteriores de Israel é que a paz ten que ser construída sobre a base de negociacións, non imposta. É evidente que os palestinos teñen a confianza de que a imposición internacional dunha "paz" suporía ignorar a maioría das preocupacións de Israel, mentres que terían en conta as súas. Os israelís non están dacordo.
Comentarios