A PREGUNTA PROHIBIDA

Por Gustavo D. Perednik

Os conceptos de Eric Voegelin de relixións ateas e preguntas prohibidas, aplicados a gran parte da esquerda actual.

Descargar AQUÍ en español

Continuando coa nosa abordaxe de Charles Dickens, vale recordar a súa novela Tempos Difíciles (1854) que, en contraste coa previa referida, non se esforza no argumento nin profunda nas personaxes. A pesar diso destácase por dúas características. A primeira é que, na novelística dickensiana, é a que máis denuncia o sufrimento dos marxinados da Revolución Industrial. Coketown é a urbe coa que Dickens ejemplifica as cidades-fábrica victorianas, mostrando que máquinas, mulleres e nenos recibían igual trato. A segunda é que Tempos difíciles detense ilustrativamente na discusión de ideas e de como estas (especialmente o utilitarismo) moldean aos seus voceiros. Deste xeito anticipa a influencia que terían as diversas filosofías sociais que procuraban satisfacer as inquietudes humanas. Ditas condutas baseadas en crenzas son representadas ou ben por personaxes como Stephen Blakpool (a resignación e a obediencia) ou a señora Sparsit (a aristocracia), ou ben por institucións como o circo ideal (a sociedade sen conflitos nin xerarquías). Nese contexto, o capítulo 8 leva un duro título: “Nunca che preguntes”, que reflicte unha postura con respecto á educación. Comeza coa interrupción de Gradgrind á súa filla Louisa cando esta musita «pregúntome», e o home sentenza abruptamente: «Nunca che fagas preguntas». O consello é complementado por unha explicación da nai da moza, quen sostén que, dado o veto paterno, preguntarse é unha imposibilidade concreta a menos que alguén provocase o cuestionamiento desde fóra. E ben, esa actitude caracteriza á mentalidade totalitaria, que rexeita a pregunta e o cuestionamiento a fin de manter as súas doutrinas a capa e espada. Unha mentalidade desta índole encaixa na orixinal clasificación das esquerdas que propón Gustavo Bueno, que inclúe unha que brila con luz propia e titilante: a esquerda fundamentalista, á que quen subscribe adoita denominar «esquerda autista». Politicamente indefinida, esta corrente se autoconcibe como a bondade plena, e atribúe o mal absoluto a quen disinte. É a progresía, que no nome do pluralismo cultural infravalora as sociedades nas que vive pero respecta ás baseadas na explotación da muller e dos nenos, e ás «culturas» de decapitacións televisadas. É a progresía que permanece inmune ante todo argumento racional en favor de defendernos na guerra que nos declarou o islamismo; e que non responde a preguntas básicas, elementais, que alumearían o cadro xeral de dita conflagración. Aínda que supostamente a ciencia non hai preguntas prohibidas nin verdades sacras, eles, que ate hai pouco se presentaban como «socialismo científico», adoptan a actitude anticientífica por excelencia.

A serie das súas preguntas prohibidas é longa. Abarca as máis amplas e simples, como a dúbida de se é boa ou non a propiedade privada, xa que unha afirmación neste sentido implicaría demoler o edificio dos dogmas en base dos cales o século XX foi xaqueado e malferido. Outras preguntas prohibidas son máis habituais entre quen defendemos a Israel dos embates que intentan destruílo, por exemplo “Por que non se construíu un Estado palestino antes da cacarexada ocupación?”
Un mero dato como ese poría en inmediata evidencia a motivación da dirección palestina, que nunca foi crear o propio senón destruír o alleo, e así mesmo revelaría as causas do conflito mesooriental. Dan Shueftan, no mensuario israelí Nekudá de xullo de 2007, admite que non hai solución ao problema entre Israel e os árabes porque estes están sumidos nunha cultura da destrución do outro. En termos globais, referímonos á necrofilia da que os islamitas veñen exhibindo ante a aquiescencia europea. Cada país coas súas preguntas prohibidas. Así, Thomas Woods formula as preguntas prohibidas da historia americana.

VAIA O NOSO EXEMPLO

Quixera exemplificar as preguntas prohibidas para a esquerda autista de hoxe cunha que foi empecinadamente reprimida: O réxime iraniano, é de esquerda ou de dereita? O tema é tabú, porque respondelo revelaría en canto a esquerda perdeu o seu rumbo. En calquera redefinición da binariedade esquerda/dereita, a autocracia dos aiatolás emerxe coma un sistema de ultradereita, que reprime aos librepensadores, aos igualitaristas, ás mulleres, e aos disidentes (especialmente e con saña aos de esquerdas). Trátase dunha economía na que unha minoría petroleiramente enriquecida explota ao resto da poboación, atrasada e desposuída de educación. Dun sistema no que, no nome de textos relixiosos interpretados por iluminados, imponse salvaxes penas. Que exporta o terrorismo e lévao a golpear sangrientamente sociedades tan apartadas como a arxentina.

En efecto, unha análise seria da teocracia de Alí Kamenei clasificaríaa dentro da dereita máis ultra e recalcitrante, violenta e inimiga do pensamento libre. Pero a progresía e a demagoxia eluden as cuestións menores e concéntranse en que os aiatolás deben de ser os seus acólitos debido á súa postura contra EEUU e a súa obsesión contra Israel. Como Sancho Panza, a quen con elocuente sarcasmo Cervantes faille argüir que a virtude coa que compensaba ser un bellaco, é que odiaba aos xudeus. Unha postura racional, emporiso, sería sentir desde a esquerda menos antipatía pola dereita que pola extrema dereita. Noutras palabras, unha persoa que pretenda adoptar racionalmente unha liña de esquerda debería, no conflito entre EEUU e Irán, sentir máis simpatía polo primeiro e denunciar máis ao último. Un notable filósofo da política, Eric Voegelin, mostrou nas relixións políticas (1938) que as ideoloxías totalitarias modernas manteñen unha notable similitude estrutural coa relixión. Voegelin fuxía naquel intre do nazismo, e rastrexou ate no gnosticismo as raíces dos horrores do século XX. Viu na antiga doutrina, non xa unha herexía relixiosa, senón unha resposta intolerante fronte ás cuestións universais de incerteza e alienación. Todas as ideoloxías do horror, derivadas para Voegelin do gnosticismo, teñen en común o desexo de desfacerse da noción do mundo obxectivo para non ter que someter a el as súas dogmas. Xa radicado nos EEUU, na súa obra Ciencia, Política e Gnosticismo (1968) Voegelin analizou ao ideólogo irracional. No primeiro ensaio do libro destaca unha característica dos «gnósticos modernos» ateos que os antigos non coñeceran: a prohibición de preguntar. Na segunda parte, mostra precisamente que unha vez que a fe en Deus desvanécese, nunca desaparece con ela o impulso relixioso, e por iso constrúense as «relixións políticas», nas que o fanatismo, e non o discurso racional, son a materia prima da política. Por iso advertía aos seus estudantes de tomar os recaudos para identificar a pregunta prohibida, no momento de examinar unha actitude política. Verbigracia se Ahmedineyad é de esquerda ou de dereita, á esquerda estalle prohibido preguntar.