Mal perder





Por Josep-Lluis Carod-Rovira 

A derrota dun equipo de baloncesto español, ante o seu adversario israelí, ven de xerar unha onda de insultos, ameazas e xustificacións do Holocausto que Hitler dirixiu contra os xudeus, dunhas proporcións impensables. A ninguén lle gusta perder e, todos e cada un de nós, reaccionamos con insatisfacción cando esta circunstancia produciuse en calquera ámbito da nosa vida, persoal ou ben colectiva. Agora ben, unha cousa é a insatisfacción, a expresión emocional dunha decepción, en quente, e a outra son as palabras escritas ofensivas para todo un pobo, ou ben un colectivo humano determinado. Escribir require un mínimo de reflexión e poñer negro sobre branco é manifestar o teu parecer para que quede constancia. Verba manent, dicían os clásicos e non lles faltaba razón, porque as palabras fican, sobre todo se son escritos e teñen un carácter público, lonxe, pois, dos ataques de ira ou de afecto máis íntimo. Se para por nunha competición deportiva xa se poñen así e ameázanche co exterminio frío, calculado e premeditado, apelando a abominables precedentes históricos, non custa moito adiviñar cal será a súa reacción cando perdan non nunha cancha de baloncesto, senón ás urnas, democráticamente. 

Esta expresión desmesurada de nacionalismo español, propia dos que se ven a si mesmos superiores a outros grupos humanos, axuda a entender o seu intestinal filonazismo, pero non é só isto. Hai xa moitos anos que sosteño que España é, en términos xerais e salvo todas as numerosísimas excepcións que felizmente existen, unha sociedade onde a cultura hexemónica é alérxica á diversidade, a toda diversidade que non coincida co modelo uniforme español en calquera ámbito: lingua, cultura, nación, relixión, bandeira, cor da pel, selección deportiva, etc. E, de feito, mirando atrás, a experiencia da Inquisición é, entre outras cousas, unha das expresións máis bestiais desta alerxia. Todo o mundo que, desde o punto de vista relixioso tiña unhas conviccións que non coincidían coas oficiais e propias do grupo maioritario, recibía as consecuencias e era levado, directamente, ao castigo público, forma de humillación, escarnio, tortura, morte na fogueira ou previamente colgado. Sábeno ben os descendentes daqueles que, séculos atrás, habitando o chan da Península Ibérica e illas adxacentes sufrírono pola súa condición de xudeus, musulmáns ou protestantes. 

Lin nalgures que actualmente, na Unión Europea, España é o estado que encabeza o ranking de antisemitismo, a xudeofobia, entre outras deficiencias deplorables onde figura tamén en primeiro lugar de forma destacada. O odio español aos xudeus, a quen expulsou dos seus territorios hai máis de cinco séculos, é dunha intensidade notabilísima e baséase nunha sarta de tópicos ancestrales e prexuizos herdados, característicos dun nivel profundo de ignorancia e descoñecemento da historia. Hai estados como Francia onde o antisemitismo é perseguido cunha gran severidade, coas leis na man. Pero, en España, a carencia de xudeus, os cataláns ocupamos o seu espazo como branco preferido da súa xenofobia, desde o tempo de Quevedo ate os nosos días. Xudeofobia e catalanofobia, no fondo, non son máis nada que actitudes á defensiva, propias de quen descoñece todo aquilo que caracteriza ao outro e por iso témeos. No fondo, simple ignorancia. Francamente, a reacción de cerebro de mosquito que seguiu á derrota ante un club deportivo de Tel Aviv non é tan só a resposta natural e espontánea a unha adversidade deportiva, senón a expresión dun mal máis profundo e bastante máis preocupante: a secular incapacidade española para recoñecer a diferenza, non a súa, senón a dos outros.

Comentarios