Yassin Swehat: "A postura da esquerda e do nacionalismo galego con Siria é simplista e infantil"

Yassin Swehat, blogueiro sirio-galego residente en Compostela aborda a situación do conflito sirio despois de máis de dous anos de guerra civil. Unha situación da que responsabiliza á "tiranía" da familia Asad e o control monolítico do partido Baath durante máis de 50 anos.

Compostela | 18/09/2013

Yassin Swehat é un sirio-galego que utiliza o seu blog, syriangavroche.com, para criticar, desde o anonimato, a actitude ditatorial de Assad e o que está acontecendo nunha guerra civil que desangra a este país árabe. O seu diario dixital xa foi citado por medios como El País ou La Razón para dar conta do que sucede en Siria. A web de corte anarquista Abordaxe fíxolle unha entrevista logo de coñecer o seu blogue pola polémica entrada que publicou co título "Non à Guerra": 
Siria é tema dos informativos dende o ataque químico de Ghouta e da intención de Obama de aplicar un correctivo militar como castigo e iso deu pé a detractores da intervención por considerar isto como unha inxerencia de EEUU, pero tu matizas que "por enriba de todas as inxerencias, á parte delas ou a pesar delas, está o fondo da cuestión: Un levantamento popular amplo contra unha tiranía hereditaria que forma parte do club das máis terribles e brutais da historia recente da humanidade". Qué razóns hai, para ti, polas que a situación de Siria dende marzo de 2011 ata agora fora silenciada nos medios occidentais?
Yassin: Non sei se exactamente se pode dicir que foi "silenciada", pero si podo afirmar que foi contada dun xeito moi culturalista e orientalista; ler o mundo árabe partindo do prexuízo identitario, vendo que estes "árabes" ou "musulmáns" só son un montón de tribos e confesións que se matan entre eles por motivos relixiosos, sen a menor preocupación (normalmente, se ben hai excepcións) por ler a política, socioloxía e economía destas sociedades, nin ler onde están os puntos de fricción, e de onde saíron. Unha visión monolítica e fría do "árabe" ou "musulmán" que non explica nada.
En Siria hai un levantamento popular contra unha tiranía, a do partido Baath, que comezou fai xa 50 anos. Deste medio século, 4 décadas foron de mandato absoluto dos Asad, pai (30 anos), e fillo (13, ata o momento). Unha tiranía de clan terriblemente violenta (con todas as acepcións de "violencia", xa sexa material, estrutural ou simbólica). Non só é unha tiranía que reprime liberdades, ou secuestra "o público" para o fin exclusivo de adoración ao líder, senón que tamén é fortemente empobrecedora; os malos datos da economía siria, xunto co traballo sistemático de destrución da xa pobre e atrasada economía produtiva do país a favor da economía de banca, aseguradoras, inmobiliaria, e licenzas de multinacionais concorda no tempo e a lóxica coa multiplicación das fortunas dos membros do clan (o familiar e o político). Rami Makhlouf, curmán do presidente Asad, xactouse nun encontro con xornalistas occidentais de que polas súas empresas pasa o 60% da economía do país. É o exemplo máis claro, vergonzoso e provocador, pero é só un entre decenas. Este tío (duns 40 anos máis ou menos) construíu a súa fortuna no mesmo intervalo, 15 anos, no que a infravivienda creceu no país un 220% (dato da ONU e do propio goberno sirio).
A raíz do ataque químico, déronse na Galiza concentracións e declaracións de repulsa por partidos de esquerda, e do nacionalismo e independentismo galego polas declaracións de Obama, chegando a defender a Bashar el Asad, por ser o gobernante do único país de goberno laico e socialista da zona. Consideras que tales adxectivos son aplicables a Bashar e motivo para mirar para outro lado, cando se denuncian as súas atroces actuacións?
Yassin: En Siria hai unha realidade doadamente visible: 100 mil persoas mortas, millóns de desprazadas, centos de barrios e aldeas destruídas polo bombardeo da aviación e os mísiles balísticos. Isto acontece dende hai 2 anos e medio a man de Asad, pero esta xente, tan humana e tan de esquerdas, teñen o descaro de saír agora, só agora, co "Non á Guerra" ou con eslóganes pacifistas. Esta xente ten unha postura ante EEUU unicamente, e o detalle de Siria que non sirva para reconfirmar esta postura non lles importa en absoluto. É unha postura que non me parece errónea, xa que comparto a repulsa á política americana, pero que sacada de contexto parece máis un aliñamento ideolóxico simplista e infantil: Se EEUU di que Asad é malo, entón é bo. Ese modelo de toma de posturas paréceme lamentable no táctico, e miserable (si, miserable) no ético. É moi ao estilo teolóxico do Ben e o Mal; Sabemos quen é o malo, entón todo o outro é bo. Onde está a dialéctica?. Segundo esta xente, as atrocidades só cométenas os "amigos" de EEUU, e cando as cometen outros miramos para outro lado, ou negámolo, ou mesmo o apoiamos. Impresentable.
O de que o réxime é socialista paréceme un insulto ao propio socialismo. Só hai que ver o que di o propio réxime de si mesmo, dos seus "homes de negocios emprendedores", de como atacou a economía produtiva, e como empobreceu á sociedade siria en favor da casta dominante. Pero este non é o tema de debate, é unha etiqueta que se pon para xustificar un apoio inxustificable. O mesmo que o da laicidade (Que é exactamente a laicidade esa que din que Asad practica?) ou o propio antiimperialismo: Podería pasar horas presentando demostracións de que o réxime sirio non é antiimperialista, dende a súa postura na guerra libanesa en contra dos palestinos, pasando pola súa participación militar e política na alianza internacional liderada por EEUU contra o Irak de Saddam Hussein (a famosa Tormenta do Deserto), chegando ao seu papel clave na "guerra contra o terrorismo" de Bush fillo, pero négome en absoluto a entrar neste xogo, porque para nada me interesa "gañarme” á xente que só é capaz de condenar un xenocida cando se demostra que non é do seu aliñamento ideolóxico ou xeopolítico.
Podo escusar a xente que descoñece, á xente que saíu a dicir "Non á Guerra" tendo conciencia de que a guerra comeza en 2011 con un exercicio de guerra absoluta do tirano contra o "berce social" dos insurxentes, como o denomina a prensa do réxime. A quen non escuso é aos mentireiros, aos manipuladores, aos que levantan eslóganes supostamente pacifistas e aos que pouco importan os mortos do seu "aliado" Asad. Tamén condeno as posturas de partidos e plataformas que nada dixeron nin fixeron ante o xenocidio asadista, pero que agora saen co "Non á Guerra". Falo especialmente do BNG e IU, aos que votei en bastantes citas electorais. Non o volverei facer, dende logo.
Tu te decláraste contrario a calqueira intervención estranxeira, máis alá de ruptura de relacións e un bloqueo que aisle ao réxime. Que opinión che merece as declaracións do alcalde de Murás, do PP, que se ben antepuxo que é "antiguerra", neste caso manifestouse favorable á intervención porque "se trata de apagar unha guerra que dura dous anos e medio" e que "nunca un pobo sufriu tanto como nestes anos o pobo sirio"?.
Yassin: Non coñezo o alcalde de Muras. Non podo xulgar as súas intencións, e prefiro falar da xente de Siria máis do que diga un alcalde galego, por moi de orixe siria que sexa. Hai que enfrontarse á realidade de que moitos sirios queren que o réxime se leve unhas labazadas. Xente que vive baixo as bombas e mísiles de Al-Asad non ve con malos ollos que as plataformas de lanzamento se ataquen. Eu intento xulgar a realidade e analizar dende a miña postura e a miña posición, e manifestei (razoando, creo) a miña postura contra a intervención (que por certo, xa está descartada). Agora ben, non vou a xogar un papel inquisitorio sinalando, mal ou ben, a quen quere un ataque e quen non, porque non podo máis que comprender a quen quere que o réxime se leve un pau, aínda que sexa do mesmo demo. Desta situación tamén culpo ao réxime: Levou ao país ata o punto de que unha intervención americana sexa un tema que dea lugar a unha discusión nun país como Siria, onde o papel de EUA sempre foi sinónimo de apoio a Israel e colaboración coas tiranías árabes.
A oposición a Bashar é diversa e complexa, dende os Irmáns Musulmáns, a quen algúns medios (mesmo alternativos) vinculan interesadamente con Al-Qaeda e o terrorismo islámico, pasando por disidentes curdos ata o chamado “Exercito Libre de Siria" formado por desertores do exército (do que case non falan estes medios). Poderías aclararnos se vai cada un polo seu lado ou actúan, en ocasións, xuntos para derrocar o réxime?
Yassin: Non sento ningún cariño cara aos Irmáns Musulmáns, máis ben todo o contrario, pero relacionalos con Al-Qaeda sería tan demagóxico como dicir que IU, por exemplo, son "Jemeres Vermellos". Dicir isto denota mala fe, a parte dun gran descoñecemento das correntes islamitas do século XX e as relacións que manteñen entre si.
É practicamente imposible facer un mapa "doado" de quen está en contra de Bashar Al-Asad, xa que o grande actor é unha masa popular, principalmente do rural empobrecido e as barriadas de periferia das cidades, que non sabe moito de ideoloxías pero que ten ben definido que é xusto e que non o é. Esta é a parte clave. É unha maioría "silenciosa" no que a linguaxe política se refire, pero que ten gran radicalismo sentimental contra o réxime, e firme postura rupturista con el. Está o Exército Libre, que mestura unha serie de batallóns coordinados e baixo un mando máis ou menos "profesionalizado" con grupos armados locais, formados coa idea de "defender" o barrio ou a aldea, e que teñen pouca experiencia e armamento, e moi pouca coordinación máis alá das zonas veciñas. Están os grupos yihadistas, que resultan dunha mestura diabólica de xermes oportunistas que invaden o soar postapocalíptico deixado polo réxime en moitas zonas de Siria, e do yihadismo internacional que busca sempre un espazo onde asentarse, e tamén da radicalización de parte da sociedade ante unha violencia desatada e continuada do réxime, e tamén está o labor de moitos aparatos de intelixencia rexional e internacional (o máis seguro é que o propio servizo secreto sirio se infiltrase neles tamén, xa que ten unha probada experiencia no tema). Os grupos yihadistas pasaron dunha actitude arredista de si mesmos respecto á sociedade e ao Exército Libre a unha hostilidade manifesta. Os combates entre fraccións yihadistas e grupos do Exército Libre son case diarios.
Os curdos, por outro lado, están inmersos nun proceso propio como pobo. O PKK é o actor clave por ser a milicia con armas e poder, pero hai complicacións internas no panorama curdo, e que se suman con friccións preocupantes cos seus veciños árabes, xa sexan islamitas ou non.
En AlasBarricadas dedicaron un artigo ao anarquista sirio Omar Aziz (cariñosamente alcumado Abu Kamal polos seus amigos) quen públicou un documento de reflexión sobre os Consellos Locais en Siria onde expuxo a súa visión. Que opinión te merece? Consideras, como apunta a autora do artigo, que a obra de Omar Aziz tivo un grande impacto nas organizacións revolucionarias en Siria e que o movemento opositor de base permaneceu dinámico e innovador e imbuíuse do espírito anarquista e que moitos mozos xogan papeis activos sen estar afiliados a ideoloxías políticas tradicionais pero que están motivados polo seu desexo de liberdade, dignidade e uns dereitos humanos básicos ou cuxo principal obxectivo segue sendo derrocar o réxime?.
Yassin: Os Consellos Locais existentes hoxe en Siria, e que funcionan con acertos e desacertos desiguais, segundo a zona, non son exactamente o que pensou Omar Aziz (quen, por certo, morreu baixo tortura nun cárcere do réxime hai uns meses), pero si que ten moito razón en que hai moito de espírito "anarquista" no activismo das zonas liberadas do réxime, sen chamalo así, e probablemente sen que a inmensa maioría de mozos inmersos en procesos de creación e actividade oíse falar do anarquismo algunha vez. As noticias do enfrontamento armado é o que máis ruído fai, pero por debaixo hai un traballo de formigas de miles de mozos ansiosos por ocupar o espazo público e construír nel, non só contra a tiranía dos Asad, senón tamén contra calquera proxecto de tiranía futura. Saber das súas actividades, creadas a partir de pouco recurso material e moitas ganas de "florecer" por enriba do silencio e o medo son un antídoto contra o desespero que un non pode evitar ao seguir os acontecementos.
E para rematar: Tu como blogueiro tes contacto con xente revolucionaria en Siria? Ou hai unha censura exahustiva?
Yassin: Hai grandes zonas do país nas que xa non existe o réxime (a miña cidade, Raqqa, é unha delas). A censura existiu sempre, pero aprendemos pronto a saltala con medios electrónicos. O que máis tememos é o corte de conexión, xa que os aparatos vía satélite son moi caros, e tamén o é conectarse por un país veciño. O réxime ten un sofisticado sistema de espionaxe en rede froito da colaboración electrónica con Rusia, Irán, China, e algunha que outra empresa occidental (isto apareceu nunha das últimas fornadas de Wikileaks), pero aínda así hai escapatorias sempre.

Comentarios