En xaneiro realizouse en Israel a cuarta asemblea do Movemento Kibbutziano, que reúne a 257 kibbutzim: alí debateuse acerca das transformacións, os novos desafíos e o futuro do kibbutz pasados os fatídicos anos 90, a súa responsabilidade ante a sociedade no seu conxunto e o seu vínculo coas demandas de xustiza social que emerxeron co movemento dos indignados.
Por Marc Levy*
O Movemento Kibbutziano creouse en 2006 coa fusión dos dous principais movementos históricos do kibutz -Takam e kibbutz Artzi-, un proceso que se iniciou no ano 2000. Trátase dunha unificación, que en comparación co enfoque de colaboración que existía ate entón, ten un significado político e moral de alto alcance. Nun proceso de colaboración cada un continuaba coa súa identidade, mentres que na unión hai un renuncia. Pode dicirse que a unificación responde a unha clara decisión de elixir un camiño para fortalecer a loita sectorial (loita polos intereses), a expensas da dimensión ideolóxica. Isto pódese entender tendo en conta que os anos 90 estiveron marcados pola profunda crise económico-social dos kibbutzim, que ameazou a continuidade de máis do 60% deles. Foron anos dunha crise existencial que afectou aos membros do kibbutz, especialmente os mozos, en grandes cantidades. Os kibbutzim debilitáronse, houbo unha sensación de "soño roto". Estes foron anos de loita en contra dos funcionarios estatais (en especial do Ministerio de Facenda) e os bancos para resolver o problema da débeda acumulada (18 mil millóns de shekels en moeda de hoxe). Non é de estrañar que se intensificou o desexo de unirse para defender as necesidades do kibbutz, a periferia e o Consello Rexional contra un Estado controlado pola nova elite, totalmente distinto a aquel fundado polos pioneiros, baseado na centralidade do traballo. Esta nova elite, que controla o país, segue sendo liberal, de dereita, urbana, con socios no mundo relixioso, cunha filosofía moi diferente á do kibbutz.
O kibbutz do século XXI
De que se falou na cuarta asemblea? Houbo dúas cuestións centrais: o primeiro grupo abordou o carácter do futuro kibbutz á luz dos cambios nos procesos que ocorreron en máis do 70% do movemento kibbutziano na última década (2002-2012). Estes cambios son o proceso de privatización e a transferencia da responsabilidade polos ingresos aos membros do kibbutz, é dicir salarios diferenciados que van directamente aos membros, en comparación co modelo clásico, en que o ingreso ía ao kibbutz e o membro recibía un salario acorde ás súas necesidades. O segundo tema foi "a sociedade israelí e o lugar do kibbutz como unha influencia de gran alcance": podemos dicir que logo dunha década de compromiso na loita pola supervivencia do kibbutz, pensamos que é necesario volver ser activos na participación social. No pasado chamamos a isto: O kibbutz como fogar e como camiño! Cales foron os resultados dos debates da asemblea sobre estes dous temas? É difícil resumir nun número de liñas a discusión que se prolongou durante todo un día, oito conferencias de discusión e máis de 350 membros; con todo, tratarei de especificar os puntos saíntes que se decidiron.
Foi aceptada pola maioría dos membros do comité a conexión directa que existe entre os procesos internos do kibbutz e os que ocorren na sociedade israelí, en particular con respecto á esixencia que se apoderou do debate público en Israel o verán pasado baixo o lema "o pobo esixe xustiza social". En realidade podemos dicir que o fenómeno do verán boreal pasado no mundo, e en particular en Israel, renovou a importancia da loita por un Estado de Benestar xenuíno, social-democrático e na loita simultaneamente contra os perigos do capitalismo. A súa Maxestade baséase nas forzas do mercado! A asemblea acordou que o fortalecemento dos elementos da confianza mutua, a solidariedade, o compañeirismo baseado na responsabilidade mutua da educación, a cultura e a preocupación polas persoas con necesidades especiais, é tamén válido para o kibbutz privatizado, como o é para o kibbutz colectivista. Isto vese reflectido en temas tales como a importancia da tributación progresiva, do gasto público, do traballo responsábel de toda a poboación, o establecemento dunha barra de equilibrio social, unha pensión xusta, o control da asociación cooperativa (colectiva) dos medios de produción, o aforro dos activos de agrupación da asociación cooperativa e máis ...
O novo Kibbutz quere reforzar a independencia dos membros e o fortalecemento da iniciativa persoal, o que reduce o sentimento de dependencia; con todo, tamén se expón manter a dimensión da solidariedade social a través de modelos de estado de benestar real e sostible. Que se decidiu en termos de participación dos kibbutz na sociedade israelí? Os membros sinalaron aquí a dificultade dunha posición común sobre temas políticos, máis aló de declaracións xerais, talles como a loita pola paz, o recoñecemento do principio de dous estados para dous pobos e outros. Pero, evidentemente, aínda hai discusións en torno ao prezo a pagar para promover estes obxectivos. En comparación coa cuestión política, hai un movemento importante que detecta unha oportunidade, despois do verán pasado, para compartir a loita por unha sociedade máis xusta e solidaria e recuperar a pelexa polo cambio na orde social-económico do Estado. Por cambiar a actitude da sociedade e non conformarse coas boas obras, filantrópicas (sen que iso implique menosprezalas), pelexar pola dignidade humana e o empoderamiento da sociedade israelí en toda a súa poboación. Por todo isto, o kibbutz debe ser o modelo para o benestar da sociedade, democrática, respectando a todos os seus membros. É un gran reto. A gran maioría dos kibbutzim superou a crise existencial dos 90, polo que hoxe pode e debe volver ser unha sociedade mobilizada e relevante. Non teño ningunha dúbida de que o facelo ate fortalece ao kibbutz, ao ser unha fonte de atracción e absorción de novas persoas, e dos nosos nenos e novos, que aspiran a unha vida con sentido.
*Secretario Xeral do Movemento Kibutziano
Comentarios