Por Jordi Ballera
Xornal de Galicia - 31.07.2011
Todos os países do mundo teñen hoxe menos árbores que hai un século. Todos menos un: Israel. Este Estado, máis pequeno que Galicia, é o único do mundo que aumentou a súa masa forestal nos últimos 100 anos. Israel non ten unha industria da madeira significativa polo que a política de forestación non pode entenderse só en clave industrial senón que se vincula con outros retos fundamentais, aos que Galicia tamén se enfronta.
Por unha banda, a forestación e a agricultura forman parte da identidade israelí e definen un modelo de relación coa terra que xera un forte sentimento de país. Por outro, a forestación enmárcase nun modelo exitoso orientado a aproveitar os escasos recursos naturais dunha contorna extremadamente árida a partir da recuperación de terras para usos produtivos, a mellora ambiental e a contención do avance do deserto.
Neste sentido hai que sinalar que o 70% das áreas verdes do país foron creadas polo home plantando máis de 240 millóns de árbores até a data. Isto, combinado coa xestión do ciclo hidrolóxico, permitiu que a produción agrícola israelí aumentase un 25% no últimos dez anos, logrando un dos rendementos máis altos do planeta. Tal éxito demostra que o rural é unha fonte de riqueza relevante e un activo económico e geoestratégico fundamental.
Este modelo de xestión do territorio, que integrou forestación, agricultura e coidado ambiental, non tería éxito sen a aplicación decidida de políticas públicas dirixidas a potenciar o desenvolvemento do rural e a fixar a poboación nestas zonas. Unha delas foi o desenvolvemento de escolas rurais en todo o territorio, acompañadas dunha rede moi activa de centros de preescolar como os mishpajtonim. Este modelo, implementado nos fogares familiares e dirixido por titores, é similar ao galego Preescolar na casa e contribuíu a que a porcentaxe de nenos menores de seis anos educados en Israel sexa un dos máis altos do mundo.
As vantaxes para a poboación rural dun modelo formativo de proximidade como Preescolar na casa son múltiples. Ao mesmo tempo que mellora as habilidades educativas da familia, potencia a socialización dos nenos nunha contorna familiar e facilita a continuidade da aprendizaxe. Ademais cumpre unha función social fundamental ao garantir o acceso a unha educación de calidade a todos os nenos galegos que viven no rural, asegurando a igualdade de oportunidades cos nenos dos núcleos urbanos e fortalecendo a cohesión social.
Pero quizá o maior éxito de Preescolar na casa fose o dignificar o rural e reforzar o sentimento comunitario das súas xentes nunha contorna tan dispersa e atomizado. O labor foi xigantesca e calquera paso atrás nesta dirección sería negativo para Galicia e dificilmente comprensíbel no marco dunha Unión Europea que aposta polo rural e que atribúe recursos e Fondos para impulsar o seu desenvolvemento e maximizar a súa contribución á economía do país.
Comentarios