No ronsel de 'Maus' e 'Persépolis', Sarah Glidden conta na novela gráfica 'Unha xudía americana perdida en Israel' unha viaxe emocional ás súas raíces
Por Israel Punzano
El País . 22/05/2011
Vivimos tempos de cómics autobiográficos e de reportaxes xornalísticas en viñetas. Cada vez máis, a realidade e os grandes acontecementos históricos invaden o mundo da novena arte. Como en toda moda, o exceso provocou que xa se acumulen nas librarías decenas de tomos plomizos que empobrecen a linguaxe do cómic ao convertelo nunha aburridísima ferramenta de divulgación. Por sorte, algunhas obras escapan desa trampa e seducen, entre outros méritos, pola súa honradez e por culminar con éxito un reto ambicioso. A excelente novela gráfica "Unha xudía americana perdida en Israel" (Norma), de Sarah Glidden (Boston, Estados Unidos, 1980), pertence sen dúbida ao bando dos acertos. A súa autora demostra que ten ben aprendida a lección de clásicos contemporáneos e pioneiros como Maus, de Art Spiegelman; Persépolis, de Marjane Satrapi; as reportaxes de Joe Sacco ou os cadernos viaxeiros de Guy Delisle.
No seu aplaudido debut, que lle valeu o premio Ignatz ao mellor novo talento, Glidden bríndanos unhas memorias que relatan un dos episodios que máis lle marcaron. Trátase dunha viaxe que realizou a Israel en 2007 acolléndose ao programa Dereito de nacemento, iniciativa dunha fundación israelí que pagaba a mozos xudeus de todo o mundo unha visita ao país. A autora, que pertence a unha familia secular, decidiu apuntarse coa intención de indagar na súa identidade e para tentar aclarar as súas dúbidas sobre o conflito entre Israel e Palestina. O seu temor inicial era caer nunha especie de lavado de cerebro a golpe de propaganda que lle afastase das súas conviccións propalestinas.
Unha vez no terreo, Glidden non cambiou de ideas, pero considera que a experiencia permitiulle equilibrar as súas opinións. "Para ser sincera, o único que se pode facer é constatar a enorme complexidade do conflito. É algo moito máis complexo que a imaxe que dan do mesmo os grandes medios de comunicación, que o converteron nun espectáculo. Non se trata dun xogo no que haxa bos e malos. Tras a viaxe entendín que era imposible extraer unha conclusión. Ademais, dar por concluído un punto de vista pecha as portas a seguir aprendendo", defende Glidden, que desdobra o seu relato nunha dobre viaxe, un polas paisaxes de Israel e outro puramente introspectivo, pero de gran carga emocional.
Cun debuxo sinxelo, a autora aproveita as paradas da visita turística para repasar a historia do Estado de Israel e as raíces do pobo xudeu, con episodios que van desde as arcanas disputas pola cidade de Jaffa até os soños sionistas de Ben Gurión (no fondo, outra viaxe máis). Loxicamente, as páxinas dunha xudía americana perdida en Israel tamén están cheas de detalles da vida cotiá do país e das dúbidas identitarias que asaltan continuamente á autora. "Non se trata dun exercicio de xornalismo. Son unhas memorias, non me gustaría nada que o lector pensase que lle estou dando unha lección de Historia. Para a divulgación xa están os expertos e os libros de texto. Este é simplemente o relato dunha persoa curiosa, de alguén que utiliza o medio dos cómics para mostrar a subxectividade", sinala a autora, que nos seus novos traballos si se decantará máis polo xénero xornalístico.
Non é a primeira vez que Glidden, actualmente instalada en Brooklyn, visita España. De alma viaxeira, en 2004 pasou un tempo en Barcelona ao "autoexiliarse" de Estados Unidos pola Guerra de Iraq (recalou aquí por unha imaxe idealizada e romántica da "España socialista" de Zapatero, explica). Iso si, cambiando de rexistro, se vivise nun conto de fadas, tocaríalle o papel de Cincenta, porque non todos poden debutar publicando nunha das grandes editoriais de Estados Unidos, DC Cómics (a casa de Batman e Superman), que lanzou esta novela gráfica co selo Vertixe, a súa liña dedicada ao público adulto. Até entón, Glidden dedicábase a autoeditarse os seus propios minicomics e decidiu levar unha mostra do seu traballo a unha convención en Nova York. Foi alí onde un representante de DC viu algúns capítulos da obra, suficientes para apostar por unha novel. "Non é algo moi habitual, porque en Estados Unidos hai moitos autores de cómics e é difícil que alguén sen experiencia conte con ese apoio. Tomou un gran risco ao darme unha oportunidade". E iso é precisamente o que máis falta fai: novas voces para escapar da marisma de tanta e tanta reedición luxosa de cousas moi sabidas.
Por Israel Punzano
El País . 22/05/2011
Vivimos tempos de cómics autobiográficos e de reportaxes xornalísticas en viñetas. Cada vez máis, a realidade e os grandes acontecementos históricos invaden o mundo da novena arte. Como en toda moda, o exceso provocou que xa se acumulen nas librarías decenas de tomos plomizos que empobrecen a linguaxe do cómic ao convertelo nunha aburridísima ferramenta de divulgación. Por sorte, algunhas obras escapan desa trampa e seducen, entre outros méritos, pola súa honradez e por culminar con éxito un reto ambicioso. A excelente novela gráfica "Unha xudía americana perdida en Israel" (Norma), de Sarah Glidden (Boston, Estados Unidos, 1980), pertence sen dúbida ao bando dos acertos. A súa autora demostra que ten ben aprendida a lección de clásicos contemporáneos e pioneiros como Maus, de Art Spiegelman; Persépolis, de Marjane Satrapi; as reportaxes de Joe Sacco ou os cadernos viaxeiros de Guy Delisle.
No seu aplaudido debut, que lle valeu o premio Ignatz ao mellor novo talento, Glidden bríndanos unhas memorias que relatan un dos episodios que máis lle marcaron. Trátase dunha viaxe que realizou a Israel en 2007 acolléndose ao programa Dereito de nacemento, iniciativa dunha fundación israelí que pagaba a mozos xudeus de todo o mundo unha visita ao país. A autora, que pertence a unha familia secular, decidiu apuntarse coa intención de indagar na súa identidade e para tentar aclarar as súas dúbidas sobre o conflito entre Israel e Palestina. O seu temor inicial era caer nunha especie de lavado de cerebro a golpe de propaganda que lle afastase das súas conviccións propalestinas.
Unha vez no terreo, Glidden non cambiou de ideas, pero considera que a experiencia permitiulle equilibrar as súas opinións. "Para ser sincera, o único que se pode facer é constatar a enorme complexidade do conflito. É algo moito máis complexo que a imaxe que dan do mesmo os grandes medios de comunicación, que o converteron nun espectáculo. Non se trata dun xogo no que haxa bos e malos. Tras a viaxe entendín que era imposible extraer unha conclusión. Ademais, dar por concluído un punto de vista pecha as portas a seguir aprendendo", defende Glidden, que desdobra o seu relato nunha dobre viaxe, un polas paisaxes de Israel e outro puramente introspectivo, pero de gran carga emocional.
Cun debuxo sinxelo, a autora aproveita as paradas da visita turística para repasar a historia do Estado de Israel e as raíces do pobo xudeu, con episodios que van desde as arcanas disputas pola cidade de Jaffa até os soños sionistas de Ben Gurión (no fondo, outra viaxe máis). Loxicamente, as páxinas dunha xudía americana perdida en Israel tamén están cheas de detalles da vida cotiá do país e das dúbidas identitarias que asaltan continuamente á autora. "Non se trata dun exercicio de xornalismo. Son unhas memorias, non me gustaría nada que o lector pensase que lle estou dando unha lección de Historia. Para a divulgación xa están os expertos e os libros de texto. Este é simplemente o relato dunha persoa curiosa, de alguén que utiliza o medio dos cómics para mostrar a subxectividade", sinala a autora, que nos seus novos traballos si se decantará máis polo xénero xornalístico.
Non é a primeira vez que Glidden, actualmente instalada en Brooklyn, visita España. De alma viaxeira, en 2004 pasou un tempo en Barcelona ao "autoexiliarse" de Estados Unidos pola Guerra de Iraq (recalou aquí por unha imaxe idealizada e romántica da "España socialista" de Zapatero, explica). Iso si, cambiando de rexistro, se vivise nun conto de fadas, tocaríalle o papel de Cincenta, porque non todos poden debutar publicando nunha das grandes editoriais de Estados Unidos, DC Cómics (a casa de Batman e Superman), que lanzou esta novela gráfica co selo Vertixe, a súa liña dedicada ao público adulto. Até entón, Glidden dedicábase a autoeditarse os seus propios minicomics e decidiu levar unha mostra do seu traballo a unha convención en Nova York. Foi alí onde un representante de DC viu algúns capítulos da obra, suficientes para apostar por unha novel. "Non é algo moi habitual, porque en Estados Unidos hai moitos autores de cómics e é difícil que alguén sen experiencia conte con ese apoio. Tomou un gran risco ao darme unha oportunidade". E iso é precisamente o que máis falta fai: novas voces para escapar da marisma de tanta e tanta reedición luxosa de cousas moi sabidas.
Comentarios