Israel e a súa contorna: entre pantasmas e realidades

Por Ana Jerozolimski
Editorial de Semanario Hebreo

.
Non son poucos os conflitos en diferentes partes do planeta, que dividen aos seres humanos. O home vai á guerra por razóns do máis variadas, ou -sen chegar ao campo de batalla- choca a diversos niveis cos seus veciños próximos ou máis afastados, por distintas circunstancias. Pero hai un conflito, un problema de fondo, con algunhas características singulares, que non cremos se manifesten con tanta naturalidade en ningún outro. Só no marco da hostilidade árabe e musulmá cara a Israel, os seus expoñentes e portavoces en distintos cargos, permítense dicir cousas que non lembramos escoitar noutros marcos, por máis duras que sexan as discrepancias, por máis aberta que sexa a inimizade.

Pensamos nisto hai poucos días, ao recibir a información sobre as declaracións do flamante Ministro de Xustiza de Xordania, Hussein Majali, quen exhortou a liberar de prisión a Ahmed Deqamseh, o cidadán xordano que cando era soldado, en 1997, abriu fogo desde o seu posto de garda na fronteira entre Israel e Xordania cara a un grupo de alumnas israelís de visita no lugar, matando a sete das nenas e deixando a seis máis feridas. Majali foi no seu momento o avogado do asasino e agora segue na súa defensa, afirmando que "non merece estar en prisión" e que "en realidade, é un heroe". É para fregarse os ollos ao lelo, abrir ben os oídos e cerciorarse de que un está a escoitar ben. É que non foi un reo da rúa o que falou así. Nin sequera un cidadán máis. en todo país hai de todo. Foi o Ministro de Xustiza, un cargo que en principio, sempre inspira certa respetabilidade.

Aclaremos que un portavoz oficial do goberno xordano sinalou que as palabras do Ministro foron ditas a título persoal, reflicten unicamente a súa postura e non a do goberno todo nin a do Reino e que foron ditas "no marco da liberdade de expresión e a democracia" en Xordania. Optaremos por destacar só a parte boa desta aclaración, ese recalcar que non reflicte a posición de Xordania. O resto, parece tan obvio que nin sentido ten mencionalo.

Lembremos, polas dúbidas, que a paz entre Israel e Xordania asinouse o 26 de outubro de 1994, que era máis que aberta e obvia a manifestación de alegría do pobo de Israel por iso, e que até resultaba orixinal ver sempre canto agarimo parecía ter o israelí media polo hoxe xa falecido Rei Hussein, a quen se lle recibía con todas as honras cando chegaba ao país. "O inimigo ao que os israelís aman", adoitábase dicir. Cabe lembrar tamén que Israel cumpriu e segue cumprindo ao pé da letra o acordo de paz, e que tal cal foi estipulado, Israel deriva cara a Xordania anualmente unha cantidade nada despreciable de metros cúbicos de auga, inclusive cando impón restricións no seu plano interno, debido á falta de choivas suficientes hai xa moitos anos. O entón soldado, apostado na súa torre de control, sabía naquel momento do grupo de alumnas israelís que visitarían "a Illa da paz" -tal cal se chamaba a esa zona da fronteira- e evidentemente, non resistiu a tentación. Alí non vía civís, non vía nenas. Vía israelís, demos de pelo longo -ao parecer. Alguén concibe, noutra parte do mundo, que se vanglorie o asasinato de nenos como acto normal digno de eloxio. Alguén considera normal que un ministro dun país calquera chame de "heroe" ao asasino de alumnas nun paseo escolar?

Pero ímolo expor mirando moito máis alá deste incidente puntual, xa que o tema central non é Xordania, nin o ministro Majali nin o asasino Deqamseh. O tema de fondo é que nin sequera ao haber un acordo de paz que resulta beneficioso por certo para ambas as partes (dixérono figuras xordanas sobre o seu acordo con Israel e dixérono figuras exipcias sobre o seu), cobra normalidade a veciñanza con Israel. Non xeneralizamos. Temos clarísimo que non todos os veciños de Israel son extremistas, non todos están a esperar ansiosos a próxima guerra nin moito menos. Nestas páxinas publicamos testemuños que demostran que afortunadamente, están tamén quen apoia a normalidade da boa veciñanza. Pero son aínda demasiado comúns os fenómenos de quen segue expresando hostilidade e odio. E o problema, é que a ninguén lle parece raro. Nin sequera a Israel xa lle sorprende. E non nos referimos a declarados terroristas, xa que deles, nada habería para sorprender. Este mércores, un dos coordinadores dun dos grupos de mozos que se manifestaron durante semanas na Praza Tahrir do Cairo , aclarou que se as súas esixencias non son atendidas, volverán á rúa. Foi unha advertencia ao exército exipcio, pero o que a nós nos preocupa, é a parte da mensaxe relativa a Israel, xa que unha das súas esixencias é que se deteña a subministración de gas natural de Exipto a Israel, produto por certo dun acordo bilateral no que Exipto vende o gas, non o regala. No mesmo espírito pero máis a fondo aínda, manifestouse Ayman Nur, ex parlamentario exipcio e xefe do partidio Ghad (pronúnciase Rad), que significa "mañá", un grupo de oposición. Nur dixo a unha radio pública exipcia que os acordos de Camp David de 1978 con Israel -en base aos cales asinouse a paz en marzo de 1979- xa non son relevantes e que o novo liderado exipcio deberá, polo menos, reconsiderar os terminos dos acordos que levaron á firma da paz. Ese é un dos "demócratas" que sentirán por sempre orgullosos de derrocar a Husni Mubarak. Hai poucos meses, lembramos escoitar nunha entrevista co escritor e xornalista israelí Ronen Bergman, sobre certos fenómenos relacionados ao modo en que Israel lida ás veces con críticas do exterior. Bergman dicía que en Israel hai veces "mentalidade de sitio". Un dos nosos entrevistados destes días, o analista exipcio Ashraf Rady, díxonos -en relación ao risco que Israel ve na eventualidade de que os Irmáns Musulmáns suban ao poder no seu país- que Israel ve "demos imaxinarios". Pois pode ser que ás veces se desconfía máis da conta. Non é de descartar que ás veces, hai quen optan por xa non crerlle a ninguén. Pero non menos problemático que este fenómeno, resúltanos o outro fenómeno, o que causou esta reacción, o que leva a Israel a andar a miúdo mirando detrás do ombreiro.

No sitio dos Irmáns Musulmáns de Exipto -claro, é outra cousa, son os declarados peores inimigos, non os demócratas que sorprenden- un articulista de nome Khalid Amayreh, explica que o acordo de paz non debe ser mantido. E ilustra con exemplos sobre o negativo, ao seu entender, da relación con Israel, que segundo el, a enorme maioría do pobo exipcio non acepta."Sei que os israelís poden visitar Exipto con facilidade, cear nos seus restaurantes e bañarse nas súas praias. Pero tamén é certo que eses israelís que o fan, tópanse a miúdo con miradas de sospeita e unha non mu disimulada hostilidade, ondequeira que vaian. Tamén sei que eses israelís, especialmente aqueles que revelan a súa identidade, nunca se senten seguros ou en paz. Esta é a razón pola cal deixan de falar hebreo en público e a miúdo alegan que son italianos ou doutros países europeos".

Este islamita está motivado por unha ideoloxía categórica ben coñecida. Pero a situación que describe, é exacta. É normal que iso suceda cando hai xa 32 anos hai un acordo de paz? É, a miúdo, como alguén dixo medio de broma: "Que eu sexa paranoico, non significa que non me esteán perseguindo".