Entrevista con Bernard-Henri Lévy


Unha entrevista de Uri Slai para Yediot Ajaronot
.
Durante un ano o filósofo e politólogo francés Bernard-Henri Lévy dedicouse a estudar as circunstancias nas que no ano 2002 foi asasinado en Paquistán o xornalista xudeu Daniel Perl. As conclusións levounas a un libro titulado Quen matou a Daniel Perl? As súas conclusións lévano ao fundamentalismo islámico ou como el denomínao o "neoantisemitismo". Nesta reportaxe, sintetizado, explica a súa posición cara á guerra de Iraq, a relación entre terrorismo islámico e machismo, a posición ante o veo islámico e as diferenzas entre o odio a Israel e o antisemitismo. Levy é hoxe un dos expoñentes máis destacados da esquerda europea a quen non lle molesta a súa condición xudía.

-Moitos israelís pensan que o odio a Israel e os xudeus é parte da cultura islámica. No seu libro vostede sostén que Perl foi asasinado por extremistas islámicos por ser xudeu. Pódese falar dun Islam bo e outro malo?
-Dicir que o Islam odia aos xudeus é tan parvo como dicir que o xudaísmo odia aos árabes. A maioría das vítimas do extremismo islámico son os mesmos musulmáns como os afgáns ou os talibán.
-Que pode facer Israel ante esta situación?
-Atopar aliados dentro do Islam. Por exemplo as mulleres alxerinas sometidas, os musulmáns franceses que son atacados polos neonazis, os musulmáns en Bosnia. Son só algúns exemplos.
-No seu libro vostede sostén que o politólogo Samuel Huntington, que fala de choque de culturas, equivócase. Por que?
-Eu creo que o verdadeiro choque de civilizacións dáse dentro do propio Islam, entre os sauditas e os bosníacos; entre as mulleres iranianas e o réxime dos aiatolás. Cando un nomea a Hungtinton en Israel a xente percibe que o Islam é inimigo de Occidente e un inimigo do xudaísmo. Isto non é correcto. Saia de Israel, vaia a Alxeria, Irán ou Bosnia e verá que a idea é esaxerada. Alí atoparase con moita xente que lle dirá que a única posibilidade de progreso que ten o Islam é recibir a cultura occidental.
-Como debería o mundo islámico comportarse co Islam extremo?
-Axudando aos musulmáns modernos. Non hai xustificación posible ao que fixo Bin Laden coas Torres Xemelgas. Non hai opresión, sufrimento ou desmoralización que xustifique atentados suicidas.
-Vostede di que moitos terroristas recibiron educación en Occidente. Como é que entón se fanatizaron?
-Primeiro de nada equivócanse aqueles que pensan que os líderes terroristas son froito da miseria e a pobreza. Non se fala de persoas que unha mañá se levantan e din, "ben, quero ser un terrorista suicida". Os terroristas suicidas non son a expresión dun xurdimento espontáneo. A preparación dun destes asasinos é un proceso longo e difícil; pode levar meses e fai falta moito diñeiro para adestradores, líderes espirituais, capacitación técnica e militar. Dun día a outro ninguén se pon un cinto con explosivos. O proceso mental é longo: están seguros de non fallar, de non dubidar en apertar un botón ante o obxectivo. Isto non se logra en horas.
-Cal é o punto exacto no que un home educado en Occidente se transforma en suicida?
-É o que quixen pescudar co libro. Que pasa pola mente dun terrorista suicida.
-Vostede fala de frustracións sexuais dos terroristas.
-Aí entra o tema da muller e o seu rol no Islam. Hai que apoiar a súa loita por máis igualdade. En todo terrorista suicida hai un compoñente de odio á muller. O odio, o medo, o desprezo ao sexo feminino é un motivador difícil de comprender para Occidente, pero é un motivador.
-Vostede cualifica a Paquistán, aliado de EE.UU., como un país perigoso. Por que?
-Por que o feito de que ten armas nucleares. Estas son máis ameazadoras cando se acompañan dunha ideoloxía. Corea do Norte ten armas nucleares pero non ten ideoloxía porque o comunismo desapareceu. Noutros lugares como Irán ou Afganistán hai ideoloxías extremas, pero aínda non hai armas nucleares. Francia tivo razón en non apoiar a guerra do Golfo. Non facía falta unha guerra para botar a Saddam do poder. O problema na rexión non é Iraq senón Paquistán e Afganistán. Os americanos xa se equivocaron con Bin Laden, cos talibán e agora equivócanse con Paquistán que é un aliado nado da guerra Fría cando a URSS apoiaba á India.
-Como se autodefine, primeiro xudeu, francés ou sionista?
-Defínome a min mesmo en forma moito máis complexa. Hai algúns anos terialle dito francés e xudeu. Hoxe a pertenza xudía éme máis importante. Non creo ser máis xudeu que francés pero en esencia son máis xudeu do que nunca fun antes.
-Moitos israelís pensan que Francia desenvolve unha política antisemita...
-Así é
-Vostede non pensa que Francia ten unha postura prol-palestina, antiisraelí e que se expresa en antisemitismo?
-É todo o mesmo.
-Toda oposición á política israelí é antisemitismo?
-En Francia e Europa é o mesmo. O odio a Israel é o camiño aceptado, lexítimo, permitido para manifestar o odio aos xudeus. O odio aos xudeus sempre tivo un móbil; sempre foi un odio que quixo xustificarse. Na época de Dreyfuss, en Francia, acostumábase a dicir que "eu odio aos xudeus porque son ricos, capitalistas, porque oprimen aos franceses". Na época dos nazis dicíase en Francia que se odiaba aos xudeus por ser unha raza impura, que corrompe. Na época do antisemitismo cristián dicíase que se odiaba aos xudeus por asasinar a Xesús. Na época de Voltaire dicíase o contrario. Hoxe dise que se odia aos xudeus porque asasinan palestinos cando en verdade deféndense.
-Non é lexítimo criticar a Israel?
-Si, por suposto que o é, pero a forma en que o antisemitismo se expresa en Francia é a forma en que se din as cousas. O neoantisemitismo exprésase de dúas maneiras. Unha é dicir que Israel, desde o seu nacemento como estado sionista, conforma un estado violador dos dereitos humanos; o segundo punto é como se esaxeran as críticas coa demonización. Pódese opoñer a Israel sen demonizar; sen mentir ao dicir que no 2002 houbo masacres en Jenin. Visitei Jenin logo da retirada do exercito israelí. Alí houbo unha dura loita, pero non masacre. Claro que había escenas dolorosas, pero como home que coñecín moitas guerras, que vin masacres, podo dicir que alí non houbo masacres; non había unha cidade arrasada. Cando o emisario da ONU, Terry Larson, dixo: "É a escena máis estremecedora que vin na miña vida" pensei que na súa vida viu moi poucas imaxes de guerra ou de violencia.
-Hai algo para facer contra o antisemitismo?
-É unha guerra longa, de anos. Unha guerra que non terminará nunca. Pódese conter, diminuír, marxinalizar, pero non destruír. Hai que ser fortes.
-Que significa ser fortes?
-Moitos xudeus pensamos durante moitos anos que o mellor camiño para defenderse do antisemitismo era esquecernos de nós mesmos. Hoxe penso que é á inversa. Debemos proclamar o que somos, con orgullo e coa forza de Israel. Israel é o medio co cal o xudeu da Diápora pode mostrar a súa forza. A relación de forzas co antisemitismo cambiou desde que xurdiu Israel.
-O rol de Israel no mundo parece desacreditado...
-Israel será unha fonte de poder si segue sendo o que é. Cun exército moral, cunha democracia exemplar.
-Por que un filósofo de esquerdas como Vostede, apoiou prohibir o uso do veo nas escolas públicas de Francia?
-Durante moito tempo opúxenme a esa lei e pensei que a democracia é un proceso natural que garantiría todo. Hoxe apoio a lei para poder impor o Islam moderado sobre os extremistas.
-Non cre que esta lei levará aos musulmáns a ser máis extremistas?
-É unha posibilidade pero non podemos desmoralizar aos moderados. Por iso hai que fortalecer a república, a democracia.
-Parece un contrasenso. Non cre que a lei é antidemocrática?
-Non é unha cuestión de fe. Non está prohibido usar veo. A única limitación é na escola pública. Esta non pode ter características relixiosas.
-Vostede nos seus libros fala dunha Francia democrática e outra fascista. Cal se imporá?
-Eu creo que Francia non pode desentenderse dos seus sectores fascistas.
-Cal é o sentido da vitoria?
-Para min triunfar é simplemente non perder.

Comentarios