Por Pilar Rahola
La Vanguardia - 27/01/2010
.
En Auschwitz alguén escribiu na parede unha pequena poesía; dixéronme que falaba do amor Quizais a vida é como Benigni imaxinouna, bela mesmo no horror. Quizais ese neno pequeno, arrincado da súa aldeíña de Hungría, ou do seu barrio nalgunha cidade polaca, ou da rúa alemá onde a súa familia vivira durante xeracións, quizais atopou algo de beleza na tenrura que a nai o abrazaba, no tren que o trasladaba, como gañado, á morte. Quizais ese home que coñecín en São Paulo, e que foi obrigado a tocar o violín mentres mataban a toda a súa familia, primeiro os pais, despois os irmáns pequenos, os avós, quizais aínda conserva, nalgún recuncho da memoria, a beleza da música. Quizais. Quizais houbo algún instante de beleza nos catres infrahumanos onde amoreábanse espectros vivos que un día foran persoas, coas súas vidas, as súas emocións, os seus recordos. En Auschwitz alguén escribira, na parede, unha pequena poesía. Dixéronme que falaba do amor. E poida que houbese algo de beleza nalgún momento do curto percorrido, espidos, até a cámara de gas, quizais un recordo bonito, o día da voda, cando naceu o primeiro fillo, o bar mitzva do maior, un recordo fugaz antes de afogar o último suspiro.
Quizais, no buraco máis negro da maldade organizada, planificada, con millóns de persoas converténdose en fume, zas, en poucos minutos, as súas vidas, as súas historias de xeracións, os seus coñecementos, os seus anhelos, os seus rezos, zas, todo fume;, a pesar diso, quizais houbo algún momento de beleza. Entre a vida e o fume, poida que Deus tivese unha palabra, e fose poesía. Quizais ese médico que salvaba vidas e agora vía a morte industrial ante os seus ollos, antes de atoparse con ela, quizais, a pesar de todo, aínda cría na vida. Quizais a beleza estivo nun momento de piedade, unha mirada do gardián, un segundo de humanidade, fugaz, pero real. E houbo beleza, moita, naquel home que se negou a comer porque víase preto da morte e quería que outros vivisen co seu mendrugo. No seu pobo de Grecia fora panadeiro.
E a pesar de tantos pesares, que beleza nas fotos do Museu do Holocausto de Washington, centenares de fotos de vida, vodas, festas, caras alegres, esbozos de vida que foron e xa non son, recuperados do naufraxio. Aínda que están colgadas nunhas paredes que teñen forma de cheminea; E si, había moita beleza naquela avoa que coñecín en Cali e que, nada máis chegar a Colombia, negouse a falar o seu idioma, o polaco, e nunca quixo lembrar o horror. Pero recuperou o idioma cando explicou a Shoá, décadas despois, aos seus netos. E a beleza da velita solitaria que, no Memorial do Neno de Xerusalén, lembra o millón de nenos que morreron nos campos de exterminio. Si. Hai beleza na morte. Só porque os que quedaron vivos retornan, do fume, aos mortos. Never forget!
Comentarios