Por Manuel Rodríguez Rivero
www.malditosbastardos.es.
O celuloide arde tres veces máis rápido que o papel. Quizais ese sexa un dos tributos que o cinema tivo que pagar a cambio da súa capacidade de facer posible o imposible. Incluíndo a de modificar a historia: á fin e ao cabo, esa foi sempre unha das bazas de Hollywood desde que D. W. Griffith rodou o seu melodrama "In old California" (1910) no prehistórico escenario do que sería a meca do cinema. No cinema todo pode suceder. Eis a súa calidade mistificadora e mitificadora, pero tamén a súa aptitude para consolar, reivindicar, facer xustiza, vingar, ou revelar. E, sobre todo, entreter. O cinema naceu como espectáculo de feira, no barracón veciño ao da muller barbuda, o tenreiro de dúas cabezas ou o mago que facía desaparecer a súa axudante. A xente gozaba coas historias de personaxes "reais" en movemento. Sobre todo se eses relatos conmovíanlles e facíanlles rir ou chorar. Ou ambas cousas á vez, a guinda do pastel.
.
Pronto volverá reproducirse en España o debate entre tarantinistas e antitarantinistas á mantenta de "Malditos bastardos" (Inglourious basterds, segundo o seu deliberadamente incorrecto título orixinal), a última película do director norteamericano. Sen dúbida, os críticos daranlles no seu momento opinións moito máis fundamentadas que a que eu podo ofrecerlles, de maneira que voume limitar a contar a miña (limitada) reflexión de espectador e (posterior) lector do guión. E debo confesar, de entrada, que acudín á estrea (primeira sesión) da película nun cinema de barrio de Nova York no que o público entraba ben provisto de tanques de refresco e enormes cubos rebosantes de flocos de millo. E disposto a divertirse. E fixémolo.
.
Este "spaghetti western con iconografía da II Guerra Mundial" (segundo Tarantino), rebosante de sarcasmo, ironía autorreferencial e homenaxes ao cinema -de Bresson a Pabst, de Hitchcock a Clouzot- non aburre (pongámoslo así) a case ninguén, a pesar dos seus 150 minutos de duración e a peculiar querenza do seu autor polo exceso e o pastiche. O seu argumento de anticonto de fadas ("érase unha vez na Francia ocupada") saturado de vinganza, ruído e furia (e sentido do humor) consiste basicamente no desenvolvemento de dúas conspiracións paralelas -ambas animadas por xudeus- para acabar coa cúpula do III Reich e pór fin á guerra. A trama dos "malditos bastardos" -capitaneados polo non-xudeu tenente Aldo "o Apache" (Brad Pitt), que goza arrincando cabeleiras nazis- e a impulsada por Emmanuelle Mimieux (Mélanie Laurent), nova Juana de Arco cinéfila, conflúen na "solución final" que Tarantino dá á maior carnicería da historia.
.
E todo iso enfrontándose á sagacidade do elegante e sinistro coronel "caza xudeus" Hans Landa (Christoph Waltz), para o meu gusto a mellor personaxe creada por Tarantino desde o inesquecible Jules Winnfield (Samuel L. Jackson) de Pulp Fiction. O peor da película é que os xudeus se converten en nazis, sentenciou algún crítico que esquece o poder salutífero da farsa. O Holocausto ocorreu -os vencedores, por certo, tardaron moito tempo en comprender a súa enorme magnitude e significado- e a vinganza dos xudeus nunca tivo lugar, como tampouco foi posible (salvo casos illados) a súa resistencia ao brutal terror antisemita.
.
Pero o cinema pode converterse en espello investido, e o resultado pode ser liberador, como na comedia e o esperpento. Gustaríame saber cal é a opinión sobre a película dos rapaces xudeus, dos netos das vítimas do máis repugnante xenocidio da historia. Eu gocei co relato histriónico e rabelesiano da súa (inexistente e ucrónica) vinganza. E, de paso, o espello investido e gore devolveume a vergoña e o oprobio do Holocausto. Porque esta película tamén é, en si mesma, unha vinganza.
Tirado do xornal EL PAÍS - 02.09.09
Comentarios