Por Shimon Peres
.A viaxe do Presidente Obama a Arabia Saudita e Exipto podería ser unha oportunidade. Reflicte a necesidade dun cambio histórico no medio Oriente e, ao mesmo tempo, unha oportunidade única de acadalo. Están a tratarse varias ideas. Un concepto significativo é a iniciativa de paz do Rei Abdala de Arabia Saudita, adoptada pola liga Árabe en Beirut. Tamén pode atoparse sabedoría na proposta do Rei Abdala de Xordania acerca dunha "solución de 57 estados" ao conflito árabe-israelí. Ambos reis teñen razón en ver o destino apropiado e o camiño máis seguro para a súa realización. Co apoio do liderado de Exipto, parece que é o momento oportuno para pór fin, dunha vez por toda, o conflito árabe-israelí. O logro deste obxectivo histórico esixe unha dobre abordaxe. Require negociacións bilaterais entre Israel e cada un dos seus veciños: os palestinos, Siria e Líbano. E, ao mesmo tempo, un proceso rexional de normalización de relacións entre Israel e os estados árabes. Esa arquitectura diplomática pode presentar unha estratexia de mutua ganancia para todas as partes. O apoio do mundo árabe proporcionará lexitimidade á Autoridade Palestina mentres aborda a difícil tarefa de realizar, e logo implementar, acordos históricos. Ao mesmo tempo, pode asegurar a Israel que, as dolorosas concesións que realizará, serán recompensadas por unha paz máis ampla, duradeira e integral ao longo da rexión. Este enfoque xa foi establecido na internacionalmente aceptada "Folla de Ruta".
.
Ese esquema esboza certos pasos de normalización cara a Israel que deben ser tomados polos estados árabes a medida que avanza o proceso bilateral. Na súa segunda fase, require do establecemento dun estado palestino, con fronteiras provisorias, paso cara ao status permanente. Un plan similar foi negociado no pasado. Os palestinos rexeitaron as fronteiras provisorias debido á súa preocupación por que se convertan en permanentes. Un acordo rexional, con garantías americanas e europeas, pode tranquilizar as súas dúbidas. Mirando cara ao pasado, confeso que os plans de paz ben formulados non son, por si sós, suficientes. Con frecuencia requírese de algo máis. Eventos imprevistos deciden, nalgunhas ocasións, o destino de guerra e da paz; como un bulebule poden desarraigar pensamentos persistentes e de longa data. Por exemplo, se as negociacións israelís-exipcias foran guiadas só por avogados, pregúntome se teríamos alcanzado a paz con tanta rapidez. O que levou ao tratado de paz exipcio-israelí, asinado en 1979, foi unha viaxe de menos dunha hora: o tempo que lle tomou a Anwar Sadat para voar desde O Cairo a Xerusalén. Esa hora cambiou o curso da historia no medio Oriente. Non porque exerceu presión, senón porque reduciu vellos temores. Capturou as imaxinacións da xente e creou un punto decisivo moito máis poderoso que a presión externa. Israel e Exipto estaban sorprendidos polo tremendo efecto desta viaxe. Puxo fin á historia de desconfianza e receo.
.
O pai do Rei Abdala de Xordania fixo algo similar en 1997, logo de que sete mozos israelís foran asasinadas por un soldado xordano. As súas familias vivían en Beit Shemesh, unha cidade próxima a Xerusalén. O Rei Hussein, desatendendo o protocolo, conduciu sorpresivamente até Beit Shemesh, onde visitou a cada unha das familias aflixidas. Buscaba un perdón xenuíno. O impacto deste xesto, inesperado na cidadanía israelí, foi espectacular. Até hoxe en día, esa visita é considerada como un punto decisivo nas relacións entre os nosos dous países. Unha paz rexional pode ter o mesmo efecto drástico, sempre que se realicen os preparativos correspondentes. Pode ter o potencial de destruír prexuízos e superar negociacións insignificantes. Por máis astutos e eruditos que sexan os negociadores, non poden igualar o impacto de tal xesto. Unha paz rexional é máis viable agora que antes. A alternativa á paz rexional é unha fisura rexional. Moitos líderes árabes perciben a procura de hexemonía de Irán como unha ameaza contra a súa existencia e identidade. Para eles, o desafío principal non é Israel senón os ayatollahs iranianos que buscan a dominación sobre o Medio Oriente, usando o terror e as ameazas de armas non convencionais. Israel é, cada vez máis, considerado como unha parte do novo camiño cara a unha solución rexional. Un marco de seguridade rexional axudará a Israel a garantir o seu interese primordial de seguridade. Unha paz rexional tratará desafíos vitais tales como a escaseza de auga, a polución ambiental e a pobreza.
.
Eses problemas parecen nacionais pero son rexionais e, tamén, o son as súas solucións. A súa resolución depende da ciencia e a tecnoloxía que non recoñecen fronteiras. Europa conservou as súas fronteiras políticas pero as abriu ao progreso. Tamén poden facelo as nacións do Medio Oriente. Para manter soprando o vento dos cambios, debemos renovar as negociacións bilaterais cos palestinos, apoiados por claros incentivos económicos e ambientais. A "paz económica" non é un substituto da "paz política", senón un catalizador para o progreso. Os líderes rexionais deben tratar estas opcións seriamente -non como outra sesión fotográfica- senón nunha discusión sustantiva que apunte a abrir as portas cara a unha paz integral e o desenvolvemento económico rexional. O espírito positivo da iniciativa árabe de paz, xunto coa Folla de Ruta, brindan unha clara oportunidade. Israel non formou parte na redacción da iniciativa árabe de paz e, por tanto, non debe esperarse que acepte cada unha das súas palabras. Pero Israel absterase de impor, noutras partes, a súa propia formulación e está preparada para negociar de común acordo. As negociacións rexionais deberían comezar sen precondiciones. A súa Maxestade, o Rei xordano, ten razón ao salientar en que esta é unha oportunidade única. é hora de navegar co forte vento que, agora, está a soprar cara á dirección correcta. Non existe forza maior que o poder dunha idea que deu os seus froitos. Este é o caso para a paz actualmente. Os pasaxeiros están listos. O barco está a esperar. é hora que os navegantes tomen o temón con decisión.
Comentarios