Por Sal Emergui
Na década dos 60, os asesores do xefe de Goberno israelí, Levi Eshkol, entraron preocupados no seu despacho. "Primeiro ministro, os servizos meteorolóxicos advirten de que se aveciña unha seca terrible en Israel", dixéronlle alarmados. Eshkol miroulles atentamente e preguntou: "Tamén haberá seca en EEUU?". Cando lle dixeron que non, respondeu suspirando: "Entón estou tranquilo". Benjamín (Bibi) Netanyahu non necesita esta anécdota para saber que EEUU é algo máis que un aliado. Cando o primeiro ministro israelí se reuna co presidente Barack Obama, non só verá un novo interlocutor co que discrepa en moitos temas senón ao líder do principal valedor de Israel no mundo. Desde os tempos de Shamir (Mr.Non), nunca antes un primeiro ministro israelí provocara tantas dúbidas e receos na súa visita á Casa Branca. En primeiro lugar, o trauma do 96 segue presente. Entón, tras gañar as eleccións ao favorito Shimón Peres, Netanyahu presentouse con tal soberbia no despacho do presidente norteamericano Bill Clinton que posteriormente este criticou "a arrogancia de Netanyahu, que non ten claro quen é aquí a superpotencia". Trece anos despois e de novo no poder, Netanyahu presume de "cambiar". Como aconsella o comentarista Ben Caspit, "debe aprender a lección e agora con Obama non ten que ser o conferenciante senón o alumno. Se os americanos lle dan unha hora, el debe escoitar 40 minutos e falar 20". Obama e Netanyahu queren 'activarse'. O seu problema é que non se trata só de estilo senón do contido e prioridades. Obama quere activar a Netanyahu no proceso de paz cos palestinos baseándose na fórmula de dous Estados. Netanyahu quere activar a Obama para que free a "ameaza existencial de Israel": un Irán nuclear. Ao líder do Likud cústalle pronunciar o contrasinal de Obama para entrar no club dos seus socios máis íntimos. Un 'password' de dúas palabras: "Dous Estados". A única solución que Washington contempla para finalizar o conflito israelo-palestino. Antes de viaxar cara ao descoñecido (o Washington de Obama), un asesor de Netanyahu contoume que "tras un proceso de negociacións e o fin do terrorismo, apoiaremos a creación dun Estado palestino a condición de que non teña Exército nin alianzas militares con países como Irán". Netanyahu ofrece algo menos que un Estado e algo máis que unha autonomía. Outra condición é que os palestinos recoñezan a Israel como "Fogar Nacional do Pobo Xudeu". Netanyahu non pronunciará o contrasinal senón que tentará vender- co seu excelente inglés- outra máis realista, segundo el. "Netanyahu prefire que os palestinos teñan un progreso económico e un organismo de seguridade máis forte que lanzar eslóganes de dous Estados que non serven para nada como xa vimos todos estes anos", conclúe o seu asesor.
Mazen négase a reunirse con Netanyahu
Un contrasinal ambiguo que non reflicte a clara visión de Obama nin colma as aspiracións palestinas. A diferenza do presidente exipcio, Hosni Mubarak e o Rei Abdala II de Xordania, Abu Mazen, négase a reunirse con Netanyahu "ata que non acepte a solución de dous estados (un 100% árabe e outro 50% árabe/50% xudeu) e conxele a construción nas colonias". Dov Waisglass, artífice da boa química entre Ariel Sharon e George W.Bush (tamén consolidada polos efectos dos atentados terroristas do 11-S), diríxese a Netanyahu: "Non tes máis remedio que ceder ante Obama e aceptar a fórmula de dous Estados dentro do plan da Folla de Ruta. é fundamental non ser visto na Casa Branca como un estorbo". Netanyahu quere que Obama fálelle en persa.
Que falen (e especulen) sobre a cuestión palestina pero que pacten como frear o plan nuclear iraniano. Bibi apoia o diálogo norteamericano con Teherán pero con dúas condicións: unha data de caducidade (outono deste ano) e manter na mesa a ameaza dun ataque militar. Obama fíxolle saber que para conseguir resultados fronte a Irán, o proceso de paz cos palestinos debe avanzar sen pausa. "Queres que sexa máis contundente e haxa máis sancións a Irán? Pois desmantela enclaves ilegais e deixa de construír en asentamentos legais existentes en Cisxordania", é o que desde hai días escoita Netanyahu desde Washington, que pediu diplomáticamente aos dirixentes israelís que "non estorben nin poñan cronómetros ante Irán".
O 'pesadelo' iraniano nuclear
Obama necesita un Netanyahu pragmático para que o seu plan de paz na zona funcione. No seu pesadelo aparece un ataque israelí contra as instalacións nucleares iranianas. Por iso, hai uns días, enviou ao director da CIA, Leon Panetta a Jerusalem para advertir ao seu homólogo Meir Dagan (xefe do Mossad) de que Obama non quere "sorpresas" na fronte iraniana. Netanyahu chega ao seu exame máis difícil (aínda que se trate só dunha reunión de "coñecemento") tras unha sondaxe que indica que o 52% dos israelís suspende os seus 48 días á fronte do Goberno e o 57% pídelle que apoie a solución de dous Estados. Bibi responde: "Aínda é pronto para falar de dous Estados". O que para el é pronto, para Obama pode ser moi tarde e para os palestinos "unha tomadura de pelo". "é o gran exame de Obama que debe facer unha soa pregunta a Netanyahu, se acepta ou non a solución de dous Estados (un 100% árabe e outro 50% árabe/50% xudeu). E logo actuar en consecuencia", declara o xefe do equipo negociador palestino, Saeb Erekat. O xornalista Eitan Haber opina que "moitos anos de lúa de mel entre Israel e EEUU poden estar a acabar coa combinación Netanyahu-Obama. Só agora empezará a vida de parella israelo-estadounidense".
Comentarios