«Os árabes moderados non se van a unir a Israel para combater a Irán»
Unha entrevista de Laura L.Caro
Herzliya(Israel).
Aínda que abandonou a primeira liña da política israelí, agora, desde unha condición máis privilexiada, a de respectado intelectual, cauto e cunha gran capacidade de argumentar, a súa voz cualificada escóitase na trastenda das negociacións: é a última oportunidade para a solución de dous Estados, di. Pero non contar con Hamás levará ao fracaso, e a unha posible Intifada. El estivo en Camp David.
-Parece que ninguén se toma en serio o proceso de paz aberto en Anápolis, que é só unha escusa de Bush para enxugar o desastre de Iraq e de Olmert e Abbás para sobrevivir. Que está fallando?
-Esa é unha posible lectura, pero hai outra. Israel, ou máis ben o primeiro ministro, Ehud Olmert, asumiu por fin que esta é a última oportunidade para salvar a solución de dous estados, e se non, haberá que buscar outros paradigmas, ningún de certo estimulante. Un estado xudeu árabe suporía unha solución surafricana, e unha retirada violenta unilateral ao leste do muro significaría crear un estado hostil xunto ás fronteiras de Israel. O presidente George W. Bush aprendeu na súa aventura en Iraq que hai que resolver a cuestión palestina. Pero o problema aquí é o contexto: negóciase cun primeiro ministro israelí que dificilmente controla o seu patio traseiro político, e cun presidente palestino sen lexitimidade, líder ademais do desacreditado Oslo, cun país dividido e un movemento nacional que non sabe onde vai.
-E que non ten con el a todo o pobo palestino. Hai paz posible sen Hamás?
-Non vai haber paz sen Hamás. Díxenllo en Wáshington a Condoleezza Rice, que salvar Anápolis pasa por incentivar ás partes para que negocien un alto o fogo en Gaza. Pero creo, como os exipcios, e contra opinión americana e israelí, que ese cesamento do fogo non é suficiente: hai que deixar aos palestinos que volvan formar unha coalición nacional, ao acordo da Meca. É a única forma de que teñan un movemento nacional unido ao redor dun obxectivo esencial, a solución de dous estados.
-Pero o Goberno de unidade xa se intentou, con estrepitoso fracaso por certo.
-Non, ese Goberno de unidade foi unha guerra civil, que estalou practicamente por iniciativa de Occidente, que armou a Mohammed Dahlan e a Mahmud Al Zahar. Polo tanto hai que cambiar de actitude e entender que Hamás ten dereito a gobernar por gañar as eleccións.
-Se o proceso fracasa, haberá unha terceira intifada, cun Abbás humillado e o consecuente arroubo de Hamás, apoiado polo eixo Siria-Irán-Hizbulá?
-Non é imposible. En 1987, os que se rebelaron na 1.ª intifada eran as forzas internas, xenuínas da sociedade palestina. Oslo non se asinou con eles, senón coa OLP que estaba fóra e que acougou ánimos baixo a promesa de traer a solución de dous estados. Fracasaron, corrompéronse, Arafat morreu... E agora asistimos ao rexurdimento dos de dentro: as Brigadas da Al Aksa, Hamás, forzas volcánicas en ebulición, que de verdade mandan e poden boicotear un acordo. Pero se negocia de novo cos de arriba, Abbás e a súa xente, que non teñen poder, que gobernan grazas a Estados Unidos e Israel, e non vai funcionar. Hai que incluír aos outros, e se non chegas á solución de dous estados, estes que están debaixo da mesa, vana a explotar
-Vostede insiste en que hai que arrincar a Siria do «eixo da guerra». Será co acordo con Israel que actualmente media Turquía?
-Os sirios son unha especie de Corea do Norte do Medio Oriente, pero nos equivocaremos se lles damos unha lectura demasiado simplista. Siria ten interese nun acordo de paz con Israel porque consolidaría o seu réxime: en 40 anos o Baaz perdeu o Golán e o Líbano. Recuperar o Golán é esencial para Bassar al Assad, e facelo mediante negociación con Israel podería levar ao entendemento con EE.UU. e os países árabes moderados. Cortaría automaticamente as súas relacións con Irán? Teño dúbidas. Desencadearase un proceso de afastamento estratéxico con Irán, pero non será algo dun día.
-É Irán unha ameaza real para Israel?
-Non só para Israel senón máis para o mundo árabe. apreciei na miña recente visita a Exipto que están moi preocupados por esta cuestión. De feito, esta ameaza é unha das grandes razóns polas que Exipto trata de chegar a unha acomodación entre Israel e Hamás en Gaza. Exipto ten unha fronteira común con Irán hoxe, que é Gaza.
-Os inimigos, como Irán, unen máis que os amigos. Podería traducirse este escenario nun achegamento entre Israel e os árabes moderados?
-Só se hai un acordo cos palestinos, se non... non nos fagamos ilusións. O mundo árabe moderado non se vai a unir con Israel para loitar contra os extremistas de Irán.
-Aguantará o Goberno israelí o envite dun acordo de paz con «concesións dolorosas», como se empeñan en recalcar Bus e Olmert?
-Se a experiencia do pasado ensínanos algo, non poderá, porque ningún puido ate agora. Dificilmente véxolles resistir un acordo de paz. Por iso, para que tal acordo poida ser asumido polo sistema político israelí, é necesario que haxa incentivos irresistibles por parte de Bush, que haxa un Tratado de Defensa, uns pasos de normalización cos árabes, unha embaixada saudita en Xerusalén, incentivos que as partes necesitan para cubrir o défice de lexitimidade dos seus líderes.
-Este Israel que cumpre 60 anos. Responde ao soño plasmado na declaración de 1948, que falaba dun Estado baseado nos principios de liberdade, xustiza, paz e a igualdade de dereitos e liberdades dos seus cidadáns?
-Israel é un dos maiores éxitos do século XX. Hai que ver as cousas con sentido de proporción. Aquí creouse unha Nación da nada, unha Nación de comunidades desarraigadas e desposuídas e de sobreviventes de Holocaustos. Creouse unha nova vella Nación cun novo idioma, unha nova cultura, unha economía extraordinariamente dinámica. Hoxe é o segundo país do mundo con empresas que cotizan empresas no Nasdaq, de alta tecnoloxía, de economía baseada no activo intelectual, o capital humano. Conseguiuse moitísimo. Creouse unha democracia que, por disfuncional que sexa, é vibrante, vigorosa, nunha zona do mundo na uqe non se goza precisamente de exceso de liberdades. E quedan moitas cousas pendentes, moitísimas, como o conflito. Non sobrevivimos ás traxedias do Holocausto e as persecucións para encerrarnos no noso gueto mental. sobrevivimos para buscar solucións ao que se pensaba ate agora insoluble. Necesitamos que aqueles que se consideran vítimas na súa patria histórica asuman a nosa lexitimidade.
-Seguirá existindo Israel dentro doutros 60 anos?
-Claro, sen ningunha dúbida. Existirá.
Publicado no xornal ABC
Comentarios