Fumata branca na Meca
Por Samuel Hadas
A historia diplomática atestigua repetidamente que a cualidade que caracterizou aos líderes palestinos no conflito con Israel foi a de non desperdiciar practicamente ningunha oportunidade de perder unha oportunidade. Acontecerá o mesmo co acordo d´A Meca entre os representantes de Al Fatah e Hamas? Será lembrado o acordo como un fito histórico no proceso de busca dunha solución permanente ao case centenario conflito palestino-israelí? Non se trata máis ben dunha hudna (tregua) na guerra civil entre Al Fatah e Hamas? As palabras Israel, Paz, Horizonte político ou Proceso de paz non aparecen sequera no seu texto. Non se mencionan as esixencias máis importantes do Cuarteto para Oriente Medio, o recoñecemento ao dereito á existencia de Israel e a renuncia á loita armada. No que fai ao cumprimento dos acordos asinados anteriormente entre palestinos e israelís, o máximo que se logrou é un ambiguo “respectar os acordos previos” palestino-israelís. Hai unha diferenza abismal entre respectar unha resolución ou aceptala sen circunloquios. O acordo d´A Meca para a distribución de poderes e atribucións entre Al Fatah e Hamas ignora todo aquilo que os seus asinantes coñecen a conciencia que deberían ter acordado para que o Cuarteto recoñeza o Goberno palestino e levante as sancións internacionais. O presidente palestino, Mahmud Abas, ten problemas para convencer a Estados Unidos, a Unión Europea e Israel sobre as bondades do acordo, por canto, coma el mesmo recoñece, está moi lonxe das condicións do Cuarteto, polo que é de agardar que nun futuro previsíbel dificilmente sexa levantado o embargo internacional ao Goberno da Autoridade Nacional Palestina.
Un goberno de unidade nacional que non pode unirse nunha cuestión vital para a prosecución do descarrilado proceso de paz como é a renuncia ao uso do terrorismo contra Israel non pode ser considerado por Israel coma interlocutor válido. Volveremos a estar como ao principio? Evidentemente, o acordo sitúa a Israel diante dun dilema. O Goberno israelí mantén unha canle aberta de diálogo co presidente Abas, considerado un moderado, ao tempo que boicotea ao Goberno Hamas. O cumio tripartito que terá lugar o próximo luns en Xerusalén coa participación da Secretaria de Estado Condoleezza Rice, o Presidente Abas e o Primeiro ministro Ehud Olmert, destinada, en palabras da secretaria de Estado, a soster un diálogo informal sobre as vías para o establecemento dun Estado palestino viábel, deberá no seu lugar ocuparse das implicacións (negativas) do acordo para o proceso de paz. En opinión do Goberno israelí, co acordo d´A Meca difuminouse a liña que distingue entre moderados e extremistas palestinos. Sen embargo, segundo trascendeu, o Goberno israelí considera que non debe poñerse ao corpo de accións diplomáticas contra o novo Goberno palestino ou interromper os contactos con Abas. O que Israel debe facer, segundo o primeiro ministro Olmert, é impulsar unha campaña diplomática para lograr que o Cuarteto insista diante dos palestinos no cumprimento das súas demandas. Polo que parece, polo menos ate o momento (en Oriente Medio nunca digas non), tanto Estados Unidos como Gran Bretaña e Alemaña, que exerce a presidencia da Unión Europea, seguirán insistindo no cumprimento das demandas do Cuarteto. Pero aínda que o acordo d´A Meca non responde a todas estas esixencias, algúns países europeus consideran que podería abrir unha oportunidade para a reconducción do proceso de paz.
Rusia, outro membro do Cuarteto, que en máis dunha oportunidade tense desmarcado abertamente da súa política, podería facelo novamente e insistir no recoñecemento do novo Goberno palestino. Destácase, acertadamente, o éxito da iniciativa de Arabia Saudí onde fracasou Exipto. O reino, diante do crecente temor aos designios hexemónicos do réxime teocrático de Teherán, que poderían desestabilizar o seu réxime, busca, entre outros obxectivos, minimizar a influencia iraniana sobre Hamas. O seu papel mediador no conflito interno palestino demostrou que pode ter un papel diplomático importante na resolución de outras crises na rexión, pero lexitimou, no mundo árabe, a Hamas, unha organización que non escatima nada no uso da violencia, incluso contra o seu propio pobo, no seu propósito de crear unha sociedade islámica clerical segundo o modelo iraniano. A lexitimidade concedida a Hamas será de consecuencias desastrosas para a rexión se esta organización non modifica substancialmente as súas posicións extremistas.
Certamente, Abas perseguía coa creación dun goberno de unidade nacional con Hamas evitar unha guerra civil, a súa maior preocupación inmediata, aínda a sabendas de que podería contrariar ao Goberno israelí. O resultado foi que Hamas impuxo a Al Fatah practicamente todas as súas condicións, recibindo licenza, segundo o experto do Washington Institute for Near East Policy, Robert Satloff, para interpretar ao seu gusto un programa político baseado nunha selectiva lectura da historia diplomática do conflito con Israel. Será a próximo cumio Encreche-Olmert-Abas o último encontro do seu xénero en moito tempo? A fumata branca que ascendeu solemnemente a semana pasada do palacio real saudí pode ennegrecer prontamente o horizonte político para palestinos e israelís.
Comentarios