Por André Glucksmann
Indígname a indignación de tantos indignados. Para a opinión pública mundial algúns mortos musulmáns pesan menos que unha pluma, outros toneladas. Dous pesos, dúas medidas. O crime terrorista dunha cincuentena de civís cada día en Bagdad é relegado á sección de sucesos, mentres que o bombardeo que mata a 28 habitantes en Caná é elevado á categoría de crime contra a humanidade. Só contadas persoas como B. H. Lévy e Magdi Allam estráñanse diso. Por que os 200.000 mortos de Darfur non espertan nin un cuarto da metade das reaccións de horror que espertan as vítimas 200 veces menos numerosas do Líbano? Cando os musulmáns matan a outros musulmáns, Hai que crer que non contan, nin para as autoridades coránicas, nin para a mala conciencia occidental? A explicación coxea, posto que cando o exército ruso, cristián e bendicido polos popes arrasa a capital dos musulmáns chechenos (Grozny, 400.000 habitantes) e mata a decenas de miles de nenos, tampouco conta máis. O Consello de Seguridade non celebra entón unha reunión tras outra e a Organización dos Estados islámicos desvía piadosamente a mirada. Estamos obrigados a concluír que só o musulmán morto por israelís provocan a indignación universal.
Hai que crer que Ahmadineyad di en voz alta o que a opinión pública mundial rosma para si? Con todo, un gran número de conciencias occidentais ultraxadas polos bombardeos no Líbano séntense indignadas ao cadrado se se sospeita que son antisemitas. Teño a tendencia a crerlles, non fósemos imaxinarnos que o planeta enteiro vive na paranoia antisemita! O misterio aumenta outro tanto. Por que semellante hemiplexía? Por que unha indignación mundial sobreexaxerada cando se trata de bombas israelís?
Se as imaxes das destrucións no Líbano impactan -incomparablemente moito máis que os famentos de Darfur e as ruínas de Chechenia- é porque levan implícitos os subtítulos dunha xeopolítica surrealista. Quen contempla a actualidade de Caná ou de Gaza non conta só os féretros dos peores días, os desgrazados aos que enterran parece que leven a aureola dun presaxio fatal, descoñecido nos centenares de miles de cadáveres africanos ou caucasianos. Cantos expertos non sinalan desde hai decenios que o conflito de Oriente Medio é o corazón do caos mundial e a clave da súa resolución? Que diplomático deixaría de repetir máis ben 10 veces que unha que as portas do inferno e o Sésamo da volta á harmonía internacional atópanse en Xerusalén? Un mesmo escenario codificado está roldando polas cabezas do século XXI, segundo o cal todo se xoga na ribeira do Xordán. Versión hard: mentres catro millóns de israelís opóñanse a outros tantos palestinos, 300 millóns de árabes e 1.500 millóns de musulmáns estarán condenados a vivir na xenreira, o sangue e a opresión. Versión rosa: bastaría a paz en Xerusalén, a fe do Quai de Orsay, para que se apagasen os incendios de Teherán, Karachi, Jartum e Bagdad, e desen paso á concordia universal.
Os nosos sabios volvéronse tolos? Cren sincera e seriamente que sen o conflito palestino-israelí nada grave ocorrería, nin a sanguenta revolución de Jomeini, nin as sanguinarias ditaduras dos partidos Baaz sirio e iraquí, nin o decenio de terrorismo islámico en Alxeria, nin os talibans en Afganistán, nin os fundamentalistas aloucados sen fe nin lei? A hipótese triste e oposta, poucas veces mencionada, é máis verosímil: todo alto o fogo ao redor do Xordán é intrinsecamente fráxil se os palacios, a rúa, boa parte dos intelectuais e os estados maiores musulmáns seguen avivando a paixón antioccidental.
A mundialización (a abolición planetaria das fronteiras económicas, pero sobre todo sociais e mentais) vén acompañada obrigatoriamente por reaccións de rexeitamento con frecuencia duras e ás veces crueis. Non é preciso que exista desde 1947 a "entidade sionista" para que se avive o antioccidentalismo xermánico de Fichte a Hitler, o antioccidentalismo ruso que renace unha e outra vez baixo os zares como baixo Stalin e de agora en diante Putin. Só alguén inocente pode supor con toda a ignorancia que a vontade de poder iraní que atopa a súa pegada na revolución de Jomeini recupera coa "cuestión xudía" algo máis que un pretexto para declarar a guerra santa en todas as frontes. Unha vez eliminase do mapa a Israel, Alguén imaxina que a subversión festexará este trunfo abandonando as armas?
A xeopolítica da mala fe que consagra a Oriente Medio como pivote da orde mundial converteuse na relixión da Unión Europea, a fe dos incrédulos e os pouco crédulos de Occidente. Os pensadores posmodernos anunciaron sen razón o fin das ideoloxías mentres que estamos de cheo na ilusión ideolóxica, habendo substituído aos poucos a esperanza falaz da loita final pola predicación angustiada dunha catástrofe non menos absoluta e final. Mentres que a nosa mente segue sendo surrealista, o noso corazón descifra a morte da humanidade en cada negativo enviado desde o Líbano. Xerusalén é o centro do mundo só porque se supón que é o centro do fin do mundo. A nosa fantasmagoría calamitosa aliméntase de premonicións apocalípticas.
Cada enfrontamento en Oriente Medio ten a validez dun ensaio xeral antes da última explosión. Crémonos a confusa guerra de civilizacións, a forza de invocala. E de tanto prevela, afixémonos, polo método Coué [de autosuxestión mediante a repetición], chamado en inglés self full fulling prophecy, prognóstico que se confirma a si mesmo. O bombardeo ao longo do ano de poboacións israelís con mísiles do partido de Deus dá credibilidade ás promesas aniquiladoras do padriño iraní. Con todo, sinala con ironía Clausewitz, non é o agresor quen comeza a guerra senón quen decide por fin á agresión. Así pois, Israel é lóxicamente o culpábel. Coa circunstancia agravante de que é o culpábel dun fin do mundo mundialmente fantasiado. Da xeopolítica surrealista ao delirio, a pendente é esbaradiza.
André Glucksmann é filósofo francés.
Artigo publicado no xornal EL PAÍS – 13.08.06
Comentarios