DEIXOU IRÁN A CARREIRA NUCLEAR?

Por Por Samuel Hadas
LA VANGUARDIA, 19/12/07


Poucas análises elaborados polos servizos de intelixencia de Estados Unidos causaron máis perplexidade que o dedicado ás ambicións nucleares de Irán. O sumario dun documento secreto, denominado National intelligence estimate, NIE, publicado polo Consello Nacional de Intelixencia dese país, causou gran revuelo por súas indubidables consecuencias sobre a política exterior de Washington. Sobre todo, tratándose da avaliación consensuada de 16 servizos de intelixencia e porque, ao estimar que Teherán suspendeu o desenvolvemento dos elementos militares do seu programa nuclear no 2003, constitúe unha desconcertante retractación do informe de intelixencia elaborado no 2005, segundo o cal Irán estaba empeñada en adquirir capacidade nuclear. Cometeron os servizos de intelixencia estadounidenses outro erro de interpretación, como aqueles aos que tennos acostumados? No informe que ocúpanos hai demasiados “é posible…”, “podería ser…”, “é razoable supor que…”. Non poucos cuestionan o informe, que segundo algúns expertos non se basea en información sólida sobre o que está acontecendo en Irán, senón en supostos. Os seus críticos consideran que os servizos norteamericanos non teñen comprensión sobre o que realmente acontece en Irán. Os erros dos servizos de intelixencia de Estados Unidos no pasado son incontables ( “unha gran reputación é unha terrible marca”, segundo o ex axente da CIA Donald Gregg). Nun pasado non moi afastado os servizos estadounidenses fallaron nas súas análises sobre as tendencias en Oriente Medio, sobre todo en Iraq, Irán, Libia, etcétera. Por exemplo, nunca puido demostrarse a posesión de armamento non convencional por parte de Sadam Husein, causa principal da invasión de Iraq. Un libro publicado recentemente, "Legacy of ashes: The history of the CIA", está dedicado enteiramente a indicar os fallos da espionaxe estadounidense. “Un libro moi divertido”, escribe ironicamente un xornalista. O Goberno de Mahmud Ahmadineyad, que continúa co seu plano de desenvolvemento de mísiles de longo alcance, está acelerando o seu programa de enriquecemento de uranio e retén a súa opción para producir bombas nucleares, o que indubidablemente “deixa a porta aberta” para iso no futuro, se así llelo propón, sinala o informe. Posúe a infraestrutura necesaria.O NIE ha menoscabado sensiblemente os esforzos da Administración do presidente Bush para agravar a postura internacional contra o réxime iraniano, nun momento no que a Unión Europea e Estados Unidos parecían avanzar en súas esforzos por obter o apoio das grandes valedores de Irán, Rusia e China, para unha nova rolda de sancións. A comunidade internacional se verá en dificultades para neutralizar as motivacións de Teherán. Pero ao tempo, o informe serviu para xustificar a quen consideran que a vía diplomática funciona. No seu defensa saíu o asesor de Seguridade Nacional de Estados Unidos, Steve Hudley, para quen o informe proba que, sen dúbida, pódese resolver o problema pola vía diplomática, “tal como inténtao Washington, sen necesidade de facer uso da forza”.O perigo iraniano non pasou, segundo o prestixioso cotián israelí Haaretz.”O informe de intelixencia norteamericano é unha estimación que non aumenta nin reduce o temor, e non contén sinal algunha de troco de política ou que poida tranquilizar”, editorializa o xornal, agregando que “de feito, o informe determina que se Irán quere desenvolver a bomba, pódeo facer e sería perigoso subestimar as súas intencións”. Os servizos de intelixencia israelís, que admitiron que “houbo diferencias de interpretación cos seus colegas norteamericanos sobre a mesma información”, non dudan: o propósito do réxime iraniano é adquirir armamento nuclear. Non hai explicación lóxica algunha para as xigantescas investimentos de Irán no seu programa nuclear. Tamén os demais países de Oriente Medio, para quen os designios hegemónicos de Teherán significan unha ameaza concreta, desconfían das intencións do seu réxime. Non obstante preferiron manter un ruidoso silencio, malia que a súa agresiva e ambiciosa política converteu a Irán nunha potencia rexional que inflúe destructivamente nos seus focos máis conflitivos.É evidente que o NIE non posibilita xulgar a ciencia certa as intencións do réxime dos ayatolás. Os seus autores recoñéceno cando establecen que non se pode determinar se é intención de Irán reemprender o desenvolvemento de armas nucleares no futuro. Onde está a verdade? O informe debería ser recibido co mesmo grao de escepticismo con que no pasado recibíronse informes alarmistas sobre o tema. O réxime de Teherán ten unha gran experiencia no encubrimento de actividades e instalacións clandestinas, polo que a estimación de que o programa nuclear militar iraniano foi conxelado ten un valor moi limitado. Unha vez desenvolvido un exitoso programa nuclear civil, a transición a un militar é relativamente fácil. Os expertos pregúntanse despois da publicación do informe se a suspensión é total ou parcial, temporal ou permanente, ou se as actividades foron transferidas a outros sitios onde poderían ser reemprendidas en calquera momento. Non hai garantía de que non esteamos diante dunha nova manobra de desinformación.

Comentarios